جمعه, ۱۴ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 3 May, 2024
بخورنخورهای سالمندان
هرکدام از ما با افرادی مواجه شدهایم که هنوز به سن ۶۰ سالگی نرسیدهاند اما توان کمی از لحاظ تحرک، تنفس، کنش?و واکنشهای عاطفی و همچنین کارکردهای اجتماعی دارند...
برعکس، گاهی هم با افراد ۶۰ و چند سالهای مواجه میشویم که از نظر جسمی، روانی و اجتماعی در سطح قابلقبولی قرار دارند. اینها معمولا سالمندان پویا و مولدی هستند که از نظر رعایت نکتههای بهداشتی و مراقبتهای شخصی و... پیشینه خوبی داشتهاند. برخورداری از الگوی صحیح تغذیه نقش موثری در سپری کردن سالمندی سالم دارد. در «سالمندان» این هفته سراغ دکتر محمدحسن انتظاری، متخصص تغذیه و رژیم درمانی، رییس دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی اصفهان رفتیم تا بیشتر ما را با الگوی صحیح تغذیه در سالمندی آشنا کند.
▪ تغذیه صحیح چه نقشی در به تاخیر انداختن عوارض ناشی از سالمندی دارد؟
سالمندی دورهای اجتنابناپذیر از زندگی است که خواسته یا ناخواسته همگان آن را تجربه میکنند ولی با رعایت برخی نکتههای ساده میتوان آن را سالمتر گذراند. در دنیای امروز، سالم گذراندن دوره سالمندی فقط به معنای افزایش طول عمر و امید به زندگی نیست بلکه داشتن زندگی پویا و سالم است به این مفهوم که هم سن تقویمی بالا برود و هم لذت از زندگی افزایش یابد. یکی از عوامل موثر در این امر، تغذیه صحیح و داشتن تحرک در تمام دوران زندگی است. برای داشتن دوران سالمندی پربارتر، باید از افراط و تفریط در مصرف موادغذایی پرهیز شود و همه گروههای غذایی را به تناسب، تعادل و تنوع در برنامه غذایی گنجاند. سالمندان باید در طول روز بهوفور میوه و سبزی بخورند (حدود یک کیلوگرم در روز) و مراقب تغییرهای وزنی خود باشند زیرا چاقی هم باعث پیری زودرس و هم ناتوانیهای بیشتر در دوران سالمندی میشود. تا حد امکان نباید غذاهای صنعتی، روغنهای جامد گیاهی و موادغذاییای که حاوی رنگهای شیمیایی است، مصرف شود زیرا باعث پیری زودرس میشود درحالی که غذاهایی که حاوی رنگ طبیعی هستند مخصوصا میوهها، باعث جوانی پایدار خواهند شد.
▪ به نظر شما سالمندان در انتخاب تغذیه خود چه ویژگیهایی را باید در نظر بگیرند؟
موادغذایی کمچربی، کم کلسترول، کمنمک و پرفیبر مصرف کنند. دریافت چربی زیاد زمینهساز تولید لخته در خون و ایجاد ضایعات در دیواره داخلی سرخرگ است. آنها باید روزانه حداقل ۸ لیوان آب بنوشند و از آنجا که با افزایش سن، فعالیت کمتر میشود، برای محدودکردن دریافت انرژی، غذاهای کمحجم و غنی از موادمغذی پروتئین، ویتامین و املاح معدنی مصرف کنند و مصرف انواع نانهای سبوسدار را در برنامه غذاییشان بگنجانند. اگر تمایل به مصرف برنج دارند، بیشتر آن را به شکل مخلوط یعنی عدسپلو، سبزیپلو و... بخورند. با افزایش سن، جذب کلسیم و ویتامین D کاهش مییابد که خود اثر مخربی بر سلامت استخوانها دارد و باعث افزایش احتمال شکستگیهای استخوانی میشود بنابراین نیاز بدن در این دوران به مصرف منابع غنی از کلسیم (مانند شیر و لبنیات) و تامین ویتامین D (استفاده از نور آفتاب) افزایش مییابد. درضمن میوههای آبدار باید بیشتر مصرف شود.
▪ درباره استفاده از ویتامینها چه توصیهای برای این گروه سنی دارید؟
از آنجا که در سنین بالا، توانایی جذب ویتامین B۱۲ در بدن کاهش مییابد، این افراد باید مقدار مناسبی گوشت قرمز، ماهی، شیر و تخممرغ مصرف کنند. کمبود ویتامین B۶ هم به علل مختلف در این سنین شایع است چون با بالارفتن سن، سوختوساز این ویتامین افزایش و جذب آن کاهش پیدا میکند. از طرف دیگر، مصرف ناکافی گوشت به دلیل مشکل در جویدن، دریافت این ویتامین را کاهش میدهد اما سالمندان برای جبران کمبود ویتامینها نباید خودسرانه قرصهای مولتیویتامین استفاده کنند زیرا مازاد دریافتی ویتامینها هم میتواند مشکلآفرین باشد.
▪ برای جبران کاهش موادمعدنی بدن در سنین بالا چه غذاهایی باید مصرف شود؟
حداقل ۳ واحد از گروه لبنیات در روز مصرف و اگر امکان دارد روزی نیم ساعت در هوای آزاد پیادهروی کنند. پیادهروی در فضای باز علاوه بر اینکه باعث ساخت ویتامین D میشود، جذب آن را هم افزایش میدهد. آنها همچنین باید منابع غنی روی مانند گوشت، شیر، حیوبات و گندم مصرف کنند. مصرف برخی داروها مانند مکملهای آهن و کلسیم در صورت مصرف همزمان با غذاهای حاوی روی، میتواند باعث کمبود روی در بدن شوند. با مصرف منابع غذایی غنی از اسیدفولیک شامل اسفناج، سبزیهای برگسبز و تیره، سبزیخوردن، کاهو، خیار، نخودفرنگی، کلمبروکلی، کلم برگ، لوبیای سویا، انواع گوشتها، سبزیهای ریشهای، غلات کامل، جوانه گندم، انواع حبوبات، مرکبات، توتفرنگی، موز و... از بروز کمبود اسیدفولیک پیشگیری کنند.
▪ کدام بیماریهای سالمندان ناشی از تغذیه نامناسب است؟
فشار و چربیخون بالا، چاقی یا حتی لاغری، کمحوصلگی و بیحالی، ابتلا به برخی بیماریهای گوارشی، دیابت و... اما کاهش مصرف چربی به پیشگیری از چاقی، عقبانداختن بروز سرطان، افزایش فشارخون و سایر بیماریهای مزمن کمک میکند.
▪ آیا غنیسازی محصولات غذایی در ارتقای سلامت سالمندان تاثیر دارد؟
بله، با توجه به برخی کمبودهای فیزیولوژیک که بهطور طبیعی در سالمندان ایجاد میشود، اضافه کردن برخی موادمغذی یا شیرخشک غنیشده به غذای آنها میتواند تامینکننده نیازهای تغذیهایشان باشد. در حال حاضر نیز با غنیسازی ید، گام موثری در ارتقای سلامت سالمندان برداشته شده است ولی در برخی موارد برای غنیسازی محصولات غذایی مثلا غنیکردن آنها با آهن، باید با احتیاط عمل کرد.
راضیه پاشایی
نمایندگی زیمنس ایران فروش PLC S71200/300/400/1500 | درایو …
دریافت خدمات پرستاری در منزل
pameranian.com
پیچ و مهره پارس سهند
تعمیر جک پارکینگ
خرید بلیط هواپیما
ایران غزه حسن روحانی مجلس شورای اسلامی نیکا شاکرمی دولت سیزدهم روز معلم معلمان رهبر انقلاب مجلس بابک زنجانی دولت
یسنا هلال احمر قوه قضاییه آتش سوزی پلیس تهران بارش باران سیل شهرداری تهران آموزش و پرورش فضای مجازی سازمان هواشناسی
بانک مرکزی حراج سکه قیمت طلا قیمت دلار بازار خودرو خودرو دلار سایپا ایران خودرو کارگران حقوق بازنشستگان
سریال نمایشگاه کتاب کتاب مسعود اسکویی تلویزیون عفاف و حجاب سینمای ایران سینما دفاع مقدس
رژیم صهیونیستی اسرائیل فلسطین جنگ غزه نوار غزه اوکراین چین ترکیه انگلیس نتانیاهو ایالات متحده آمریکا یمن
فوتبال استقلال پرسپولیس علی خطیر سپاهان باشگاه استقلال لیگ برتر ایران تراکتور لیگ برتر رئال مادرید لیگ قهرمانان اروپا بایرن مونیخ
هوش مصنوعی گوگل کولر اپل آیفون همراه اول تبلیغات اینستاگرام ناسا
خواب بیمه فشار خون کبد چرب کاهش وزن دیابت