گردشگری فضایی در گذر زمان

گردشگری فضایی عرصه جدیدی در صنعت گردشگری است که ارائه ای نو و دنیایی تازه را در این صنعت مطرح کرده و آینده روشنی برای آن قابل تصور است

گردشگری فضایی عرصه جدیدی در صنعت گردشگری است که ارائه‌ای نو و دنیایی تازه را در این صنعت مطرح کرده و آینده روشنی برای آن قابل تصور است. روزی خواهد رسید كه هركس بتواند برای سفر به فضا به آژانس‌های گردشگری فضایی مراجعه كرده, برای خود و یا اعضای خانواده‌اش بلیط سفر به فضا تهیه كند.

گردشگری فضایی یكی از راه‌های استفاده تجاری از فضاست. تحقیقات، بازار قابل ملاحظه‌ای را برای این عرصه نشان می‌دهد كه با توجهات به موقع و سرمایه‌‌گذاری‌های به جا می‌تواند پیشرفت چشمگیر و سودآوری قابل‌ ملاحظه‌ای داشته باشد. رفتن به فضا یكی از آرمان‌های بشری است و بسیاری از مردم، ترسی از پرداخت مبالغ سنگین برای رسیدن به این آرزو را ندارند.

به زودی طیف جدیدی از ابرساختار‌ها بین زمین و مدارهای پایینی زمین به‌وجود خواهد آمد و تورهای مسافرتی فضایی, گردشگران را به‌صورت منظم و قانونمند به این ابرساختارها منتقل خواهند كرد.

با به وجود آمدن ابرساختارها، شماری از تسهیلات و امكانات مداری نیز به سرعت ساخته خواهند شد. به دلیل تشكیل تورهای مسافرتی فضا، رفت و آمد بین زمین و فضا، ایمن‌تر، سریع‌تر و با فواصل زمانی كوتاه‌تری انجام خواهد شد. پروازهای زیرمداری، سفرهای كوتاه مداری، هتل‌های مداری ساده و اولیه و پس از این مراحل مقدماتی، سفر به ماه و اقامتی كوتاه مدت در هتل‌های آن فعالیت‌هایی هستند كه دیری نخواهد گذشت كه عملی خواهند شد.

پروازهای زیرمداری سرنشین‌دار تا چند سال آینده میسر خواهند بود. این پروازها امکان سفر به فضا را برای طیف وسیعی از مردم مقدور خواهند کرد. حدس زده می‌شود قیمت بلیت در ابتدا بسیار بالا باشد ولی مطمئناً با سرعتی غیرقابل پیش‌بینی افت خواهد كرد. پروازهای مداری سرنشین‌دار نیز به همین منوال محقق خواهند شد. روزی كه چارلز لیندبرگ، در سال ۱۹۲۷، اولین پرواز هوایی غیرنظامی را با طی مسیر طولانی پاریس تا نیویورك انجام داد كمتر كسی پیش‌بینی می‌كرد كه صنعت هوانوردی روزی به اندازه‌ای پیشرفت كند كه به یك صنعت چندین میلیارد دلاری در جهان تبدیل شود. بنابراین می‌توان امیدوار بود روزی برسد كه مسافرت فضایی نیز در سراسر دنیا انجام پذیر شود. به عبارت ساده‌تر مردم محموله‌های آینده فضاپیماها خواهند بود.در مورد گردشگری فضایی احتمالات برای ۲۵ سال آینده امیدواركننده است. مشتاقان فضا و سفر به فضا می‌توانند ابعاد و دورنمای بازار در حال شكل‌گیری را نظاره‌گر باشند.

باید بدانیم مسافرت فضایی نوش‌داروی مناسبی برای همه بیماران جهان مدرن نیست, اما می‌تواند به بهبود وضعیت سیاره زمین كمك كند. بسیاری از فضانوردان كه امكان دیدن زمین را از فضا داشته‌اند, اظهار كرده‌اند كه دیدگاه آنان از زمین و جهان به علت این تجربه, تغییر كرده است. آنها نسبت به موضوع سیاره زمین بسیار بیشتر از منافع ملی حساسیت نشان می‌دهند. بنابراین، هنگامی كه میلیون‌ها انسان از فضا دیدن كنند, می‌توان انتظار داشت كه وضعیت سیاره زمین در حال بهترشدن است.

● نخستین گردشگران فضایی جهان

در دهه ۸۰, چهل در صد از بزرگسالان، یعنی چیزی در حدود ۸۰ میلیون نفر از مردم ایالات متحده، آرزو داشتند به فضا سفر كنند. تحقیقات نشان داده است كه در ژاپن و ایالات متحده در سال‌های اخیر ده‌ها میلیون تن از مردم در هر كشور علاقه داشته‌اند به فضا بروند و حاضر بوده‌اند در این راه پول خرج كنند اما بزرگترین مانعی كه اغلب مردم به آن اشاره می‌كنند هزینه سرسام‌آور چنین سفرهایی است.

از زمان اولین پرواز انسان به فضا، این فكر كه دسترسی به فضا برای تمام مردم امكان‌پذیر شود، مطرح بوده است. فعالیت‌های انجام گرفته در این زمینه در طی این مدت چشمگیر نبوده است و از بین تمام كسانی كه به فضا رفته‌اند تنها چند نفر افراد معمولی دیده می‌شوند. از ابتدای عصر فضا، كه از ۴ اكتبر ۱۹۵۷ با پرتاب اولین ماهواره ساخت دست بشر آغاز شد تا كنون تعداد زیادی به فضا رفته‌اند اما از بین آنها تنها چند نفری افراد عادی بوده‌اند و بقیه را فضانوردان و دانشمندان تشكیل می‌داده‌اند. در بین این چند نفر مسافر فضا، تنها سه نفر هزینه سفر خود را پرداخته‌اند و هزینه سایر فضاگردها (فردی که به منظور سیاحت راهی فضا می‌شود) را مؤسسات و شرکتهایی تقبل کرده‌اند که با اهداف تجاری و یا تبلیغاتی همراه بوده است.

تا قبل از انهدام ایستگاه فضایی میر، دو نفر از افراد عادی به این ایستگاه سفر كردند. در دسامبر سال ۱۹۹۰، تویوهیرو آكی‌یاما، خبرنگار ۴۸ ساله ژاپنیاز شرکت ژاپنی TBS برای مأموریت یك هفته‌ای، با هزینه ۱۲ میلیون دلار، به میر فرستاده شد. به این ترتیب، او عنوان اولین خبرنگار جهان در فضا را از آن خود کرد. پس از او هلن شارمن ۲۷ ساله در سال ۱۹۹۱ به میر پرواز كرد. او یك شیمی‌دان انگلیسی بود که پس از برنده شدن در مسابقه‌ای كه بانك نارودنی مسكو در لندن ترتیب داده بود، با فایق آمدن بر ۱۳۰۰۰ رقیب، شانس مسافرت به فضا را به دست آورد. بخشی از هزینه ۱۰ میلیون دلاری سفر ۸ روزه شارمن به ایستگاه فضایی میر را بیمه‌گر پروژه و بقیه را بانك نارودنی پرداخت كردند.

اما غیر از این افراد خوش‌شانس كه بدون پرداخت هزینه‌های سنگین یک سفر فضایی از جیب خود و بدون اینكه فضانورد، محقق، دانشمند و یا فردی سیاسی باشند، شانس رفتن به فضا برایشان فراهم شد، تا كنون سه نفر از شهروندان عادی جهان با هزینه شخصی به فضا سفر كرده‌اند. این سه نفر كه هزینه سفرشان را خود پرداخته‌ و با میل و رضای شخصی به این اقدام دست زدند، نخستین گردشگران فضایی جهان و گشایند‌گان دروازه‌های این عرصه جدید محسوب می‌شوند.

▪ دنیس تیتو، نخستین فضاگرد (گردشگر فضایی) جهان .

دنیس تیتو اولین فضانوردی است كه با هزینه شخصی خود و به عنوان گردشگر به فضا سفر كرده است. تیتو چهل سال پس از اولین پرواز فضایی بشر, راهی فضا شد.

علاقه وی برای سفر به فضا زمانی شروع شد كه با پرتاب موفقیت آمیز ماهواره اسپوتنیك-۱، عصر فضا آغاز شد. در آن زمان وی در دوران نوجوانی به سر می‌برد و پدرش كه یك كارگر مهاجر ایتالیایی بود, آرزوهای وی را احمقانه می‌پنداشت.

در ۲۸ آوریل ۲۰۰۱ , ۴۰ سال پس از اولین پرواز فضایی بشر, وی به پدر و مادر خود ثابت كرد كه رویاهایش احمقانه و دور از دسترس نبوده است. تیتو در دوران جوانی برای رسیدن به هدفش تمام نیروی خود را متمركز نمود و تمام تلاش خود را به کار برد تا در برنامه‌های فضایی ایالات متحده شركت کند.

پس از اتمام تحصیلاتش و دریافت مدرك كارشناسی در زمینه هوا و فضانوردی، و اخذ مدرك كارشناسی ارشد در زمینه علوم مهندسی، سرانجام تیتو در سن ۲۳ سالگی كارش را با آزمایشگاه پیشرانش جت متعلق به سازمان فضایی ناسا به عنوان مهندس هوافضا آغاز كرد.

لیلا خلج زاده

---