گریستن چه فایده‌ای دارد؟

گریستن مجموعه‌ای از نمایه‌های رفتاری مانند اشک ریختن، هق‌هق و آه کشیدن است که با برخی مولفه‌های فیزیولوژیک و جسمانی همراه می‌شود. گریه نیز مانند خنده به گونه انسان تعلق دارد. البته تحریک چشم در حیوانات نیز مانند انسان باعث ترشح اشک می‌شود ولی گریستنی که ناشی از تاثر احساسی باشد منحصر به انسان است و درسایر گونه‌های جانوری دیده نمی‌شود...

گریستن مجموعه‌ای از نمایه‌های رفتاری مانند اشک ریختن، هق‌هق و آه کشیدن است که با برخی مولفه‌های فیزیولوژیک و جسمانی همراه می‌شود. گریه نیز مانند خنده به گونه انسان تعلق دارد. البته تحریک چشم در حیوانات نیز مانند انسان باعث ترشح اشک می‌شود ولی گریستنی که ناشی از تاثر احساسی باشد منحصر به انسان است و درسایر گونه‌های جانوری دیده نمی‌شود...

گریستن مجموعه‌ای از نمایه‌های رفتاری مانند اشک ریختن، هق‌هق و آه کشیدن است که با برخی مولفه‌های فیزیولوژیک و جسمانی همراه می‌شود. گریه نیز مانند خنده به گونه انسان تعلق دارد. البته تحریک چشم در حیوانات نیز مانند انسان باعث ترشح اشک می‌شود ولی گریستنی که ناشی از تاثر احساسی باشد منحصر به انسان است و درسایر گونه‌های جانوری دیده نمی‌شود.

از لحاظ فیزیولوژیک، ترشح اشک‌ها تحت کنترل دستگاه پاراسمپاتیک است و وظیفه محافظت از چشمان در برابر آلودگی‌ها و عفونت‌ها به عهده اشک‌هاست. ترکیب بیولوژیک اشک نیز شامل پروتئین‌ها، آنزیم‌ها، چربی‌ها و متابولیت‌ها (فرآورده‌های نهایی ناشی از سوخت‌وساز) و الکترولیت‌هاست و البته ترکیب‌های پروتئینی اشک‌های عاطفی با اشک ناشی از تحریک تفاوت دارند.

در عین حال که با تسهیل بهبود فرد نقشی تعادل‌آفرین ایفا می‌کند، حالت برانگیختگی اجتنابی بالایی به‌وجود می‌آورد که باعث انگیزش رفتارهایی می‌شود که به گریستن خاتمه می‌دهند. به عبارت دیگر، همراه گریه، آمیزه‌ای از احساسات و حالت‌های مثبت و منفی تجربه می‌شود.

پژوهش‌های آزمایشگاهی آثار فیزیکی گریستن را روشن کرده است. گریه با آهسته‌تر کردن تنفس، آثار آرام‌بخشی دارد ولی تعریق و افزایش ضربان قلب همراه گریه مشابه تجربه‌های ناخوشایند ناشی از استرس، تهییج و برانگیختگی است اما جالب است که آثار منفی زودگذرند و تاثیرات جسمانی آرام‌کننده دیرپاتر هستند و بیشتر طول می‌کشند.

در باب تاثیر گریه بر خلق‌وخو و وضعیت عاطفی افراد نیز پژوهش‌هایی انجام شده است. جمله «گریه آدم را سبک می‌کند» در زبان فارسی زیاد شنیده می‌شود. مطالعه روی ۳هزار نفر در خارج از آزمایشگاه نشان داد بیشتر این افراد پس از گریه بهبود خلق‌وخو و احوال خود را گزارش کردند. البته ۳/۱ آنها هم‌چنین تجربه‌ای نداشتند.

این پژوهش‌ها نشان می‌دهند فواید گریستن بستگی به این دارد که چه کسی می‌گرید و چرا می‌گرید و گریستن در چه زمان، مکان و شرایطی رخ می‌دهد. علاوه بر این، احتمال بهترشدن حال افرادی که از حمایت اجتماعی برخوردار بودند، پس از گریه بیشتر بود.

البته گریستن در دنیای نوزادان و کودکان، کاربردها و منافع دیگری نیز دارد. نوزادان از گریه به‌عنوان ابزار بقا استفاده می‌کنند. گریه کودکان یک وسیله ارتباطی با مادر است و از طریق آن طلب کمک می‌کنند. علت‌های اصلی گریه نوزادان گرسنگی، پوشک خیس، کثیف یا نامناسب، نیاز به تماس بدنی و نوازش، درد ناشی از گاز معده و روده، سرما و گرمای شدید، کسالت و بی‌حوصلگی، استرس، محیط پرازدحام، درد و جلب توجه است.

دکتر فاطمه خالقی