سه شنبه, ۲ مرداد, ۱۴۰۳ / 23 July, 2024
حدیث جعلی مشهور
![حدیث جعلی مشهور](/web/imgs/16/96/qvjev1.jpeg)
یکی از عبارتهایی که معمولا به آن حدیث قدسی گفته میشود و اخیراً در بعضی از فیلمها نیز به آن استناد شده، این است: «الطریق الی الله بعدد انفاس الخلائق؛ راههای رسیدن به خدا، به تعداد جانهای مخلوقات است».
جهاد فرحات، نویسنده لبنانی، در مقاله خواندنی خود، به نام بررسی سند چند حدیث مشهور، سخنانی بدین مضمون را قلمی کرده است:
«این عبارت در میان مردم و به خصوص در میان عارفان - آن گونه که گفته میشود - و بیشتر در میان صوفیان، شهرت دارد و متداول است؛ تا آن جا که مردم گمان میکنند این عبارت، بیتردید، حدیث قدسی است و آنان هرگاه بخواهند درستی روشی معین یا شکلی مشخص را برای نزدیکی به خداوند بزرگ، اثبات کنند، به این عبارت استشهاد مینمایند. شهرت این عبارت به حدی است که برخی از عالمان آن را به پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم نسبت میدهند و آن را حدیثی مأثور و منقول از جانب آن حضرت قلمداد میکنند۱
اما باید گفت که این عبارت، حدیث نیست؛ زیرا تا آن جا که ما جستوجو کردهایم، اثری از آن در میان کتابهای حدیثی مسلمانان نیافتهایم؛ بعضی از فضلا نیز به عدم دسترسی بر مستندی روایی برای آن، تصریح کردهاند.۲
مرحوم آیهالله مرعشی نجفی قدس سره نیز در شرح کتاب احقاق الحق، به ساختگی بودن این حدیث و افترا بودن آن و استفاده کردن صوفیه از این عبارت در مقاصد فاسد خویش، اشاره کرده است.۳
از این رو، باید گفت که این عبارت، عبارت مشهوری است که اساس ندارد.»۴
برخی حدیث پژوهان، افزون بر آن که این حدیث را از نظر سندی مجعول دانستهاند، از نظر محتوایی نیز مخدوش برشمرده و گفتهاند که اگر معنی و دلالت این حدیث درست باشد، پس مثلاً به تعداد کافران، مشرکان، بتپرستان و منکران خداوند سبحان که جزء مخلوقات او نیز هستند، باید راه به سوی خدا وجود داشته باشد و حال آن که اینان اساساً ذات خداوند و راه به سوی خداوند را قبول ندارند؛ تا این که نوبت به این مطلب برسد و بگوییم که به تعداد آنان نیز راه به سوی خداوند - الله و نه اله - وجود دارد و در آیه ۱۶۸ سوره نساء میخوانیم:
«ان الذین کفروا وظلموا لم یکن الله لیغفرلهم ولا لیهدیهم طریقا الا طریق جهنم...؛ کسانی که کافر شدند و ستم کردند، خدا بر آن نیست که آنان را بیامرزد و راهی را نشانشان دهد؛ مگر راه دوزخ...».
در آیه ۷۴ سوره مؤمنون نیز آمده است:
«و ان الذین لایؤمنون بالاخره عن الصراط لناکبون؛ و آن کسانی که به جهان واپسین ایمان نمیآوردند، از راه (خدا) به در افتادهاند». ۵
پینوشت ها:
۱. ر.ک: محمد جواد مغینه، هذه هی الوهابیه،ص ۲۰.
۲. ر.ک: محمد زراقط، «سبیل الله الواحد سبله المتعدد» مجله الحیاه الطیبه، شماره ۱۱، ص ۱۹۷.
۳. ر.ک: شرح احقاق الحق، ج ۱، ص ۱۸۵.
۴. جهاد فرحات، بررسی سند چند حدیث مشهور، ترجمه محمد قنبری، فصلنامه علوم حدیث، شماره ۳۰، زمستان ۱۳۸۲، ص ۱۱۴ _ ۱۳۵.
۵.عبدالرحیم موگهی، نشریه پرسمان، شماره ۶۹، با اندکی تصرف
تعمیرکار درب برقی وجک پارکینگ
دورههای مدیریتی دانشگاه تهران
فروش انواع ژنراتور دیزلی با ضمانت نامه معتبر
ویدیوهای آموزشی هفتم
مسعود پزشکیان ایران دولت چهاردهم پزشکیان مجلس شورای اسلامی دولت دولت سیزدهم رهبر انقلاب مجلس محمدجواد ظریف انتخابات رئیس جمهور
قتل هواشناسی اصفهان تهران قوه قضاییه شهرداری تهران سازمان هواشناسی شورای شهر تهران تب دنگی سیاست اربعین پلیس
چین واردات خودرو خودرو قیمت خودرو قیمت دلار حقوق بازنشستگان بازار خودرو ایران خودرو سایپا قیمت طلا برق مالیات
سعید راد سینمای ایران سینما فضای مجازی دفاع مقدس بازیگر تلویزیون عاشورا کربلا محرم
دانشگاه فناوری دانش بنیان شرکت دانش بنیان دانشگاه تهران حوزه علمیه سازمان امور دانشجویان
رژیم صهیونیستی جو بایدن کامالا هریس دونالد ترامپ غزه فلسطین یمن اسرائیل آمریکا روسیه ترامپ جنگ غزه
فوتبال پرسپولیس استقلال لیگ برتر نقل و انتقالات باشگاه پرسپولیس نقل و انتقالات لیگ برتر المپیک 2024 پاریس سپاهان لیگ برتر ایران باشگاه استقلال المپیک
همستر کامبت سامسونگ بیماری فیلترینگ ایلان ماسک سرعت اینترنت مایکروسافت گوگل تلفن همراه
دیابت رژیم غذایی فشار خون سرطان ویتامین بارداری مغز استرس افسردگی