نگاهی به صنعت خودرو در سال ۸۴

سال ۸۴ در حالی آغاز شد كه جنگ برای از رده خارج كردن پیكان به اوج خود رسیده بود و در حالی به پایان رسید كه هنوز با از رده خارج شدن آن جایگزینی برای پیكان پیدا نشد اما به هر حال سایپا با فروش پراید بازار این خودرو را به دست آورده است

سال ۸۴ در حالی آغاز شد كه جنگ برای از رده خارج كردن پیكان به اوج خود رسیده بود و در حالی به پایان رسید كه هنوز با از رده خارج شدن آن جایگزینی برای پیكان پیدا نشد. اما به هر حال سایپا با فروش پراید بازار این خودرو را به دست آورده است. سال ۸۴ در حالی شروع شد كه قرار بود تولید بنز در خردادماه آغاز شود، اما در پایان سال تولید این خودرو به صورت مخفی و زیرزمینی آغاز شده است. سال ۸۴ در حالی آغاز شد كه قرار بود پژو و ایران خودرو با تولید مشترك پژو ۲۰۶ صندوقدار فصل جدیدی را آغاز كنند. اما در پایان سال این همكاری ها در سایه مسائل هسته ای ایران در پرده ای از ابهام است. سال ۸۴ در حالی آغاز شد كه پیش بینی می شد خودرو ارزان شود، اما به گونه ای پیش رفت كه...

بگذریم صنعت خودرو ایران در سال ۸۴ عجیب ترین و پركارترین سال خود را پشت سر گذاشت. سالی با شیرینی و تلخی های فراوان. سالی كه در آن دو دولت جای هم را عوض كردند و در پایان سال همه چیز زیر سایه مسائل سیاسی قرار گرفت.

●پیكان اسطوره ای كه مرد

پیكان، خودرویی كه هیچ ایرانی هنوز هم رفتنش را باور نكرده است، خودرویی كه عشق بسیاری از دارندگان آن بود، خودرویی كه صنعت خودروی ایران را از ورشكستگی نجات داد و خودرویی كه بسیاری از بیكاران را به كار رساند، بنا به رسم روزگار در ۲۵ اردیبهشت سال ۸۴ خداحافظی كرد.

این خودرو بالاخره بعد از كش و قوس های فراوان و پس از تولید دو میلیون و ۲۹۵ هزار دستگاه آخرین پیكان دقایقی قبل از ظهر ۲۵ اردیبهشت از خط تولید گذشت و راهی موزه شد.

از سال ۱۳۴۲ تاكنون دو میلیون و ۲۹۵ هزار دستگاه پیكان تولید شده كه قرار است بزودی ال- ۹۰ جایگزین آن شود. اما این اتفاق با تغییر دولت ابتدا در هاله ای از ابهام بود تا وزیر صنایع كه از منتقدان پروژه بود دریافت جز این خودرو نمی تواند جایگزین برای پیكان بیابد، اما انگار نحسی این پروژه را گرفته است. چون با مسائل اخیر پیش آمده این پروژه فعلاً لنگ در هوا است، البته گفته می شود این خودرو اواسط سال ۸۵ وارد بازار می شود. قیمت این خودرو نیز جای بحث فراوان دارد. وزارت صنایع و شركت رنو قصد عرضه این خودرو با قیمت ۷ میلیون تومان را دارند، اما خودروسازان با این كار به دلیل به هم خوردن بازارشان مخالفند. به هر حال باید صبر كرد و دید آخر عاقبت این پروژه چگونه رقم می خورد.

●پژویی كه قرار بود پیكان جدید باشد

پژو ۲۰۶ صندوقدار ابتدا قرار بود پیكان جدید باشد و ایران خودرو قصد داشت بر روی پلات فورم پژو ۲۰۶ یك خودرو طراحی كند كه پژو مخالفت كرد. البته بعدها پژو بعد از ورود رنو و فولكس برای آنكه بازارش را از دست ندهد، پروژه پژو ۲۰۶ صندوقدار را پیشنهاد داد و بالاخره بعد از ۲ سال كار مشترك دست پخت شركت در نمایشگاه بزرگ فرانكفورت به نمایش درآمد. روز بعد از نمایش خودرو در فرانكفورت هم مقامات ایران خودرو این خودرو را در ایران به نمایش گذاشتند. مدیران ایران خودرو در این روز خود را آماده تشویق وزیر كرده بودند كه ناگهان وزیر جدید با انتقاد از این پروژه به طور غیرمستقیم خواستار طراحی دوباره پروژه پیكان جدید شد. مقامات ایران خودرو دست به كار شدند و بعد از مدتی استراتژی جدیدی در صنایع خودروسازی ایران تدوین شد و آن بازگشت به پروژه طراحی خودروی ملی بود. مدتی گذشت و اتفاق جدید افتاد. پژو با اسم ایرانی آریان مخالفت كرد و گفت آریان نداریم و اسم پژو ۲۰۶ صندوقدار sd شد.

●وقتی آلمان ها دست به عصا می آیند

ابتدا سال ۸۴ همه از هم می پرسیدیم چرا فولكس و مرسدس بنز دست به عصا وارد بازار ایران شده اند و پایان سال تقریباً پاسخ را یافتیم. ابتدا قرار بود تولید بنزكلاس e از خرداد آغاز شود، اما تولید آن با كمترین خبری به دلیل جلب توجه نكردن در برابر آمریكایی ها، بدون هیچ سرو صدایی آخر سال و به صورت یك كار سری آغاز شد. تولید فولكس بورا هم كه قرار بود تا پایان سال آغاز شود یك سال به تعویق افتاد.

●از موتور ملی تا خودروی ملی

در روز ۲۵ آبان نخستین موتور ملی ایران كه با همكاری مراكز تحقیقاتی اروپا از جمله دانشگاه آخن آلمان طراحی شده بود، پرده برداری شد. در زمان معرفی این موتور بسیاری این سئوال را مطرح می كردند كه كدام استراتژی می تواند سبب خودروساز شدن ایرانیان شود و آیا خودروساز شدن ایرانیان به واقعیت خواهد پیوست؟!

اولین چیزی كه برای خریداران تیزبین سمند به چشم می آید، موتور این خودرو است كه نشان پژو بر روی آن حك شده و در این زمان است كه این سئوال خودنمایی می كند: «خودروی ملی با موتور پژو؟!»

مدیران ایران خودرو سعی كردند با تعریف پروژه با مؤسسات آلمانی بر این ضعف تا حدودی در زمینه موتور غلبه پیدا كنند.

بر این اساس طرح مشتركی بین دو مركز تحقیقات موتور ایران خودرو و مركز اف ای وی آلمان شكل گرفت، براساس این طرح موتور اول توسط طرف آلمانی طراحی شده و مهندسان ایرانی در این بخش طراحی موتور را می آموزند، در موتور دوم یك موتور ۱۷۰۰ سی سی توربو شارژدار است، طراحان ایرانی و آلمانی كار طراحی را به صورت مشترك انجام می دهند و در موتور سوم كه یك موتور ۱۴۰۰سی سی است، مهندسان ایرانی موتور را طراحی كرده و مهندسان آلمانی نقش نظارتی دارند. گفته می شود موتور اول سال ۸۵ روی سمند قرار می گیرد.

●تغییرات مدیریتی در سال ۸۴

در بهمن ماه سال ۸۴ زلزله مدیریتی بعد از تغییر دولت خودروسازان را فراگرفت و این تغییرات در اوایل بهمن ماه با تغییر چهار تن از هیأت مدیره پنج نفره ایران خودرو كامل شد.

شركت سایپا هم با تشكیل مجمع فوق العاده سایپا با حضور ۹۳ درصد از سهامداران، در بهمن ۸۴ شاهد تغییر مدیران خود بود. این شركت نیز شاهد تغییر ۴ مدیر ارشد از ۵ مدیر اصلی خود در این زمان بود.

با تغییرات انجام شده در دو شركت و تغییر هشت تن از ۱۰ مدیر ارشد صنعت خودرو كشور، بیشتر شامل مدیران گذشته سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران می شود كه رشد صنعت خودرو را در گرو همكاری های مشترك با شركت های خارجی می دانستند.

با تغییرات روی داده در صنایع خودروسازی، گمانه زنی ها بر این اساس است كه سیاست دولت جدید در صنعت خودرو خودكفایی و تولید خودرو ملی باشد.

---