یکشنبه, ۳۱ تیر, ۱۴۰۳ / 21 July, 2024
مجله ویستا

تنهایی کودکان در خانه و عواقب آن


آیا کودکان توانایی تنها ماندن در خانه را دارند؟
بسیاری معتقدند یکی ازدلایل ضعف تحصیلی دانش آموزان ، تنهایی آنان در خانه است .
همچنین آنها معتقدند نوجوانانی که عصرها تنها …

آیا کودکان توانایی تنها ماندن در خانه را دارند؟

بسیاری معتقدند یکی ازدلایل ضعف تحصیلی دانش آموزان ، تنهایی آنان در خانه است .

همچنین آنها معتقدند نوجوانانی که عصرها تنها در خانه می مانند ، بیشتر در معرض خطر اعتیاد به سیگار ، مواد مخدر ، مواد الکلی و ابتلاء به اختلالات روانی مانند افسردگی و انحرافات اخلاقی قرار دارند .

تصمیم بگیرید :

چه موقع کودک آمادگی تنها در خانه ماندن را دارد ؟

خصوصیات شخصی ، مهارت و پختگی عوامل موثری هستند که آمادگی کودک برای تنها در خانه ماندن را مشخص می کنند .

شخصیت افراد معمولاً با رشد سنی تغییرات زیادی نمی کند ولی کودک می تواند با آموزش ، تغییراتی در عکس العمل هایش در برابر انتظارات که از او می رود ، در خود ایجاد نماید .

کودکان را می توانیم به سه دسته تقسیم کنیم :

کودکانی که به سختی آمادگی تنها ماندن در خانه را کسب می کنند .

کودکانی که نیاز به زمان دارند تا به تدریج به تنها ماندن در خانه عادت کنند .

کودکانی که به راحتی تنها ماندن در خانه عادت می کنند .

الف : خصوصیات شخصی کودکانی که آمادگی تنها در خانه ماندن دارند :

اعتماد به نفس دارند و ترسو نیستند .

در برابر اتفاقات غیر منتظره ، تحریک پذیر نبوده و آرام هستند .

به راحتی درباره احساسات و تفکرات خود با دیگران و والدینشان صحبت می کنند.

خطاهایشان را می پذیرند حتی اگر مورد بازخواست و سرزنش قرار گیرند .

جرأت کافی برای مقاومت در برابر فشار دوستان و دیگران را دارند .

ب : مهارت : مهارتهایی که نشان از آمادگی کودکان برای تنها در خانه ماندن را دارند.

به راحتی و به طور صحیح نام ، آدرس و شماره تلفن خودشان را بیان نمایند .

به راحتی و به درستی نام ، آدرس و شماره تلفن محل کار والدینشان را بیان نمایند .

بتوانند شماره پلیس ۱۱۰ را گرفته و اطلاعاتی را در اختیار پلیس قرار دهند .

آگاه باشند چنانچه هنگام ورود به منزل با موردی مشکوک مواجه شدند ، وارد منزل نشوند .

اگر کسی آنها را تعقیب کند بدانند چه باید بکنند ؟

بدانند تنهایی در بیرون از منزل بازی نکنند .

بدانند وقتی که درخانه تنها هستند به تلفن چطور جواب دهند ؟

آگاه باشند به هنگام آتش سوزی چه کار کنند ؟

وقتی در خانواده مقرراتی راجع به شرایط اضطراری طراحی می شود کودکان در ایجاد آن سهیم باشند؟

ج – پختگی : پختگی و رشدی که نشان از آمادگی کودکان برای تنها ماندن در خانه را دارد .

مسئولیت پذیری را با رضایت و افتخار به عهده بگیرند .

مشکلاتشان را به طور مطلوب حل کنند .

در انجام کارها پیشقدم باشند ، بدون آنکه کسی به آنها تذکر بدهد یا یادآوری کند .

مهارتهای زندگی را قبلاً یاد گرفته باشند .

ارتباط خوب با هم سن و سالان خود داشته باشند .

چگونه به کودکان کمک کنیم تا این خصوصیات را بدست آورند ؟

والدین می توانند به کودکان کمک کنند اگر آنها ....

از همان دوران کودکی ، آنان را تشویق کنند و بتدریج بعضی از رفتارهای آنها را تصحیح نموده و به آنها بگویند هر کسی باید یاد بگیرد یک کار مشخص را به خوبی انجام دهد و بالطبع هر سعی و تلاش کودکان را تشویق نمایند .

حساس بوده و خلق و خوی و عکس العمل کودکان را بپزیرند . این کار باعث ایجاد اعتماد به نفس و احساس امنیت در کودکان شده و فرصت و آزادی عمل برای کسب تجربیات جدید را به آنها می دهد و همچنین زمینه رضایت مندی کودکان در انجام وظایفشان و جرأت برای انجام دادن کارها را ایجاد می نمایند .

بدون انتقاد ، با کودکان بحث کنند و قبل از آنکه جایگزینی را ارائه دهند نظرات آنها را بپذیرند .

به کودکان اطمینان بدهند ، چنانچه کاری را اشتباه انجام دادند ، بدانند که آن فقط یک اشتباه بوده و آنها هوشیارتر از آن هستند که آنرا دوباره تکرار کنند . در این صورت کودکان آمادگی دارند تا هراتفاقی که در فعالیتهای روزانه شان می افتد به والدینشان بگویند .

از طرف دیگر والدینی که ....

مدام به کودکانشان یادآوری می کنند چه کار بکنند و چگونه انجام دهند ، این کار باعث می شود کودکان خود به تنهایی آغازگر کاری نباشند .

از کودکانشان می خواهند کارهای پیچیده (نیاز به پختگی بالاتر از توان آنها را دارند) انجام دهند این باعث شکست کودکان در انجام کارهایشان شده و اعتماد به نفس شان را از دست می دهند .

برچسب بد ، تنبلی ، کثیفی و ویژگیهای ناخوشایند را همراه با تلقین این خصوصیات به کودکان می گویند، این بر چسب ها باعث شهرت کودکان با این خصوصیتها در بین دیگران شده و آنها با این فکر بزرگ شده که واقعاً بد ، تنبل و کثیف هستند و تمام آن خصوصیاتی که به آنها نسبت داده شده ، را دارند و نهایتاً اگر کودکان احساس بدی از خود داشته باشند نمی توانند کار خود را به خوبی انجام دهند .

محیط زندگی و دسترسی به آن

باید شرایط خاص محل زندگی در مورد کودکانی که قبل یا بعد از مدرسه تنها در خانه می مانند مورد توجه قرار گیرد . بعضی از این شرایط به راحتی قابل کنترل بوده و بعضی نه .

آیا کودک شما وقتی از اتوبوس ، سرویس مدرسه و ... پیاده می شود بدون خطر می تواند به منزل برود ؟

آیا فرد بزرگتری در نزدیکی و قابل دسترس و آشنا به کودک هست ؟ آیا تدبیری برای آن اندیشیده اید ؟

چند بار در هفته و هربار چه مدت کودک تنها می ماند ؟ آیا برنامه ای برای فعالیتهای زمان تنهایی او اندیشیده شده است ؟

آیا کودک ، خواهر و برادری دارد ؟ سن آنها چقدر است ؟

آیا منزل شما وسایلی مانند آتش خاموش کن ، هشدار دهنده ، جعبه کمکهای اولیه ، پله نجات ، تلفن اضطراری ، چراغ قوه ، باتری اضافی و مقداری پول نگهداری شده در محل مخفی که کودک از آن آگاهی داشته باشد ، دارد آیا کلیدهای برق مجهز به نمایشگرهای نوری است که به هنگام ورود کودک در محیط تاریک خانه و فصل زمستان بتواند کلیدها را ببیند .

آیا یک کلید اضافی به همسایه مورد اعتماد خود داده اید تا در صورت نیاز ، با باز کردن در، از حضور فرزندتان در منزل مطلع شود ؟

آیا زمانی را به طور مستمر و روزانه مشخص کرده اید که در آرامش و با حوصله با کودک خود فعالیتهای روزانه اش را مرور نمائید و یا فرصتی می یابید که به او بگویید چه مسئولیت مهمی را به عهده دارد ؟

آیا در مورد فعالیتهای مدرسه ، انجام تکلیف ، حل مشکلات در مدرسه و ... به او یاری و مساعدت می کنید ؟ آیا به او پیشنهاد غذاهای سبک و خوراکی های مورد علاقه ی او را می دهید ؟

راه حل های دیگر

در بسیاری از جوامع فعالیتهای ویژه ای برای کودکان در سنین مدرسه (که والدین آنها شاغل هستند و در این مدت در منزل نمی باشند) ارائه می شود .

اهمیت این فعالیتها بستگی به این دارد که چقدر مسئولین و کارشناسان رشد و پرورش کودکان روی این مسئله تاکید داشته و توجه می کنند .

فعالیتهای ویژه عبارتند از :

خیلی از مدارس بعد از زمان درس ، کلاسهای فوق برنامه برای دانش آموزان دارند .

بعضی از برنامه ها به فعالیتهای ورزشی و عضویت در تیمهای ورزشی مربوط می شود .

بعضی از کودکان در ساعت بعد از ساعت رسمی مدراس نقش معلم را برای دیگر کودکان دارند و به آنها آموزش می دهند .

بعضی از کودکان علاقه خود را به کلاسهای آموزش موسیقی مانند پیانو، گیتار و ... یا کلاسهای هنری مانند تئاتر ، آواز خوانی دسته جمعی و ... نشان می دهند .

کتابخانه های عمومی که نمایش فیلم برای کودکان دارند .

بعضی از کودکان داوطلب عضویت خدمات اجتماعی می شوند مانند هلال احمر و ...

شرکت در کلاسهای آموزش زبانهای خارجی

شرکت در فعالیتهای فرهنگی ارائه شده در مساجد و کانونهای فرهنگی

تمامی برنامه های فوق فرصتهایی را در کسب مهارت و دانشی که بسیار برای زندگی کودکان مفید است ایجاد می کند . کودکانی که در طی ساعات هفته بصورتی منزوی درخانه بدون یادگیری به سر می برند در مقایسه با کودکانی که مشغول کسب این فعالیتهای غنی هستند ضرر می کنند .