چگونه پاسخ مناسب به خواستگار خود بدهیم

«پاسخ خواستگاری اش را چطور بدهم » این موقعیتی است که خیلی از دخترها با آن مواجه می شوند می دانستید اگر در این موقعیت درست برخوردنکنید ممکن است فاجعه به بار بیاورید

ناتوانی دختر جوان در گفتن پاسخ قطعی به خواستگارش، فاجعه آفرید. شاید این خبر را چند هفته قبل در صفحه حوادث روزنامه ها خوانده باشید. فرزاد ۲۴ ساله، که مدت‌ها منتظر گرفتن بله از دختر موردعلاقه‌اش بود، بودن مرد دیگری را در کنار او نپذیرفت و مرتکب قتل شد. گرچه فرزاد خیلی وقت بود به انتظار پاسخ دختر نشسته ‌بود اما پای خواستگار دیگری به نام «محسن» به میان آمد و «مینا» را بیش از پیش به‌تردید انداخت. قاتل جوان در این مورد می‌گوید: «فکر می‌کردم جواب پیشنهادم را به‌زودی خواهد داد ولی مینا به بهانه‌های مختلف از جواب دادن به پیشنهاد من خودداری می‌کرد. تصور کردم که قصد ازدواج با کس دیگری را دارد، به همین بهانه سایه‌به‌سایه او را تعقیب می‌کردم تا اینکه...» اما مینا این داستان را به شکلی دیگر روایت می‌کند. او می‌گوید: «وقتی تصمیم گرفتم به محسن جواب منفی بدهم، با او قرار گذاشتم، سوار ماشینم شد و در حال صحبت کردن بودیم که ناگهان فرزاد پشت چراغ قرمز سوار ماشین شد. با هم در‌گیر شدند و فرزاد با اسلحه به او شلیک کرد.»

کدام‌شان مقصرند؛ مینایی که با ناتوانی‌اش در نه گفتن زندگی دو نفر دیگر را به بازی گرفته یا فرزادی که نتوانسته با این موضوع کنار بیاید و جان رقیبش را گرفته؟ شاید هر دو. اما در این صفحه نمی‌خواهیم از فرزادها حرفی بزنیم. تنها می‌خواهیم به شما نکته‌هایی را گوشزد کنیم که با به‌کار بستن‌شان، اشتباهات مینا را تکرار نکنید.

● با عشق شوخی نکنید

با ادای احترام به همه خانم‌های جوان، باید قبول کنیم در سال‌های اخیر، بعضی باورهای نادرست و «عوامانه» به‌عنوان اصول زندگی درست و «عاقلانه» در ذهن خانم‌های جوان جا گرفته است. البته این را هم قبول داریم که شکل‌گیری این ذهنیت‌ها، ناشی از برخوردهای نادرست جامعه و به‌خصوص برخی رفتارهای نادرست آقایان در قبال خانم‌ها بوده است اما چیزی که اشتباه است، اشتباه است و اینکه چه زمینه‌های قبلی باعث آن شده، از اشتباه‌بودن آن کم نمی‌کند.

یکی از این گزاره‌های غلط در ذهن خانم‌های جوان، راهبرد «در آب نمک خواباندن» آقا پسرهاست. گاهی خانم‌ها، وقتی با پیشنهاد خواستگاری روبه‌رو می‌شوند، هرچه سبک و سنگین می‌کنند، نمی‌توانند به این نتیجه برسند که بله را بگویند یا نه. این طبیعی است. گریزی هم از آن نیست اما رفتار خانم‌ها در این دوره تردید، باید رفتار استانداردی باشد، با رعایت ۳ اصل: اول اینکه باید صریح و شفاف به طرف مقابلشان بگویند که هنوز تصمیمی نگرفته‌اند و نیاز به زمان دارند. دوم اینکه باید زمانی را برای خود مشخص کنند و به‌خودشان تکلیف کنند تا آن زمان، تصمیم قطعی‌شان را بگیرند و آن را به خواستگارشان اعلام کنند. سوم اینکه در طول این مدت باید تلاش کنند به شناختی برسند که بتوانند بر مبنای آن، تردیدهایشان را برطرف کرده و به نتیجه قطعی برسند.

متاسفانه بعضی خانم‌ها، حتی وقتی جمع‌بندی نسبی‌شان این می‌شود که به خواستگارشان نه بگویند، بازهم این را اعلام نمی‌کنند. گاهی نمی‌دانند چطور نه بگویند (به خصوص اگر خواستگارشان خیلی علاقه نشان بدهد) و گاهی هم پیش خودشان فکر می‌کنند بهتر است چیزی نگویند و این مورد را از دست ندهند، شاید مرد بهتری پیدا نشد! توضیح اینکه این رفتار چقدر خطرناک است، بحث مفصلی می‌طلبد اما کافی است به حادثه تلخی که در همین صفحه به آن اشاره شده، توجه کنید. همین کافی نیست؟

● بگویم بله؟ بگویم نه؟

اگر هنوز نتوانسته‌اید تصمیم بگـیرید‏، ایــن۴ نکته را فراموش نکنید

▪ شهر را خبر نکنید

اگر گیج شوید هم حق دارید. پای یک عمر زندگی در میان است و به سادگی نمی‌توانید در موردش تصمیم بگیرید. اما با تمامی این اوصاف، می‌توانید راه را کوتاه‌تر کنید و انتخابی بهتر و منطقی‌تر داشته‌باشید. قرار نیست به تنهایی تصمیم بگیرید اما کمی راز‌دار بودن، می‌تواند شما را در داشتن انتخابی مناسب‌تر کمک کند.

اگر می‌خواهید با آرامش بیشتری به این موضوع فکر کنید، باید از ورود هر عامل مزاحمی جلوگیری کنید. رودربایستی‌های اجتماعی، ترس از اینکه فرصت دیگری برایتان فراهم نشود و تحریک‌های دیگران، بزرگ‌ترین مشکلاتی هستند که می‌توانند شما را در تصمیم‌گیری به اشتباه بیندازند، پس قدم اول شما برای داشتن یک انتخاب خوب، این است که موضوع را با هرکسی در میان نگذارید. از میان آدم‌های اطرافتان، می‌توانید چند نفر که اعتماد بیشتری به آنها دارید و فکر می‌کنید خودشان به‌دلیل داشتن یک زندگی موفق می‌توانند راهنمایتان باشند را انتخاب کنید و راز کوچک‌تان را برایشان فاش کنید. این افراد به شما کمک می‌کنند که واقعیت را بدون توجه کردن به احساسات‌تان ببینید و با نگاهی منطقی در مورد آینده‌تان تصمیم بگیرید.

▪ تند نروید

عجله نکنید. به‌خودتان و او فرصت دهید تا شرایط را بررسی کرده و باتوجه به تمامی مسائل در مورد آینده‌تان تصمیم بگیرید. خانواده‌ها را به‌طور کامل به این روند وارد کنید. برای تفریح‌های خانوادگی برنامه‌ریزی کرده و با خانواده‌ها و دوستان‌تان بیرون بروید. فکر نکنید حالا که خیلی‌ها از این موضوع خبردار شده‌اند، هیچ راه برگشتی ندارید. این دوره کوتاه نامزدی، فقط و فقط برای شناخت بیشتر است، پس اگر فکر می‌کنید به هزار و یک دلیل نمی‌توانید کنارش احساس خوشبختی کنید، با خانواده‌تان در این مورد صحبت کنید و از آنها بخواهید برای گرفتن تصمیمی درست شما را همراهی کنند. اگر هم جواب‌تان مثبت است، به‌دلیل بهانه‌های کوچک ماجرا را کش ندهید. اجازه ندهید که نامزدی‌تان کمتر از ۶ ماه و بیشتر از دو سال باشد چراکه روانشناسان معتقدند نامزدی بیشتر و کمتر از این زمان، می‌تواند زندگی مشترک‌تان را دچار آسیب کند.

▪ وقت را تلف نکنید

قطعا هر کدام از شما برای آینده‌تان برنامه‌هایی دارید، پس با تلف کردن وقت و ناتوانی در تصمیم‌گیری، همدیگر را بازی ندهید. حالا که دید دقیق‌تری در مورد او و توانایی‌هایش به دست آورده‌اید و نظرهای علمی و بی‌طرف مشاور را هم در اختیار دارید، وقت را تلف نکنید. دو دو تا چهار تا کنید و با دادن پاسخ‌تان، او را هم از این تعلیق بیرون بیاورید. اگر جواب‌تان مثبت است، می‌توانید فاز بعدی را شروع کنید و برای ساختن یک زندگی موفق، از همین حالا تلاش کنید و اگر جواب‌تان منفی ‌است، می‌توانید از راه‌هایی که در ادامه گفته ‌شده، برای قطع این ارتباط کمک بگیرید. مهم نیست چه جوابی می‌دهید، مهم این است که با کش دادن این موضوع، زندگی او و خودتان را تلف نکنید.

▪ تعارف نکنید؛ حرف دلتان را بگویید

درست است که تا قبل از ازدواج خیلی چیزها را در مورد زندگی مشترک و فراز و فرود‌هایش نمی‌دانید، اما حتی قبل از این مرحله هم، موضوعاتی برایتان اهمیت دارند. احتمالا شما هم فکر می‌کنید بدون برخی معیارها نمی‌توانید زندگی کنید و البته در ذهن‌تان شرایط خاصی را برای ساختن و ادامه این زندگی تصور می‌کنید. این موضوع‌ها را بدون پرده با خواستگار‌تان درمیان بگذارید. شاید از برخی مسائل بتوانید بگذرید و او هم بتواند خودش را تاحدودی با نیازهای شما تطبیق دهد. اما اگر در مورد موضوعات اساسی اختلاف دارید و فکر می‌کنید سبک زندگی و نیازهایتان زمین تا آسمان با هم فرق می‌کند، قید این گزینه را بزنید.

● چطــــــــوری بگویــــم نه؟

بالاخره تصمیم تان را گرفتید؟ حالا به این نکته‌ها توجه کنید

▪ راستش را بگویید

اگر بعد از بررسی تمام موارد بالا و درست تحلیل کردن شرایط‌تان، باز هم فکر می‌کنید برای هم ساخته نشده‌اید، باید هرچه زودتر حرف‌ دل‌تان را به او هم بگویید. حستان را در دلتان نگه ندارید و سعی نکنید با تحقیر و کم‌محلی، به او پاسخ منفی‌تان را نشان‌دهید. دلایل‌تان را بیان کنید و مقابلش اعتراف کنید که علاقه‌ای به او ندارید. از شکستن دلش نترسید و نگذارید که بیشتر از این امیدوار باشد و در دلش برای ازدواج کردن با شما برنامه بریزد. پرده‌پوشی را کنار بگذارید. اگر قرار بود منظور شما را به زبان بی‌زبانی بفهمد تا حالا فهمیده بود، پس وقت آن است که با صراحت تمام و بدون ترس، تکلیف را روشن کنید. ممکن است حرف شما دلش را بشکند. اشکالی ندارد. اگر بدون توهین و او نشانه گرفتن نقاط ضعفش، تنها واقعیت را روشن کنید، دیگر مسئولیتی متوجه شما نخواهد بود، پس کاملا منطقی و بدون اینکه هیجان بی‌موردی به این روند تزریق کنید، بگویید که برای خودتان و او آینده خوبی نمی‌بینید یا اینکه احساسی که به او دارید از این جنس نیست و هیچ‌وقت هم نخواهد بود.

▪ چشم در چشم حرف بزنید

اگر هنوز جواب منفی‌تان را قاطعانه به او نداده‌اید، بجنبید. در نخستین فرصت یک قرار دونفره با او بگذارید و بدون گوشه و کنایه یا در لفافه حرف‌زدن، برایش همه چیز را توضیح دهید. احترام گذاشتن به او پذیرش این موضوع را برایش آسان‌تر می‌کند و تنظیم کردن چنین قراری یکی از نشانه‌های این احترام است. قرار نیست این ملاقات را دوباره تکرار و ده‌ها بار موضعتان را بیان کنید. چه قانع شود و چه نه، شما تنها باید یک‌بار و برای همیشه تکلیف این ماجرا را روشن کنید.

▪ غرورش را نشکنید

هیچ وقت او را به‌دلیل علاقه‌ای که به شما دارد، تحقیر نکنید. شما هر راهی را برای رد کردن درخواستش می‌توانید بروید؛ اما حق ندارید به او حمله و توهین کنید یا به‌دلیل حسی که دارد او را سرزنش کنید. اگر او با درخواست‌های مکررش شما را آزار می‌دهد، تنها جریان ارتباط‌تان را قطع کرده و تلاش کنید تاجایی که می‌توانید از او فاصله بگیرید.

▪ مراقب واژه‌ها باشید

موضعتان را طوری بیان کنید که امکان هیچ برداشت دیگری وجود نداشته باشد و مهم‌تر اینکه، هیچ امیدی برای آینده به او ندهید. جملاتی مثل «فعلا قصد ازدواج ندارم»، «بگذار بازهم فکر کنم»، «به‌دلیل مخالفت خانواده‌ام نمی‌توانم» و... نه تنها کمکی به پیشبرد این ماجرا نمی‌کند بلکه او را هم معلق و بلاتکلیف گذاشته و آینده‌اش را تحت‌تاثیر قرار می‌دهند. به‌دلیل ناتوانی در نه گفتن، با او بازی نکنید.

● علمی تصمیم بگیرید، نه احساسی

قبل از آنکه موضوع را علنی کنید، باید یک قدم دیگر هم بردارید. یک روانشناس خبره پیدا کنید و برای مشاوره و البته دادن یک تست از او وقت بگیرید. تست‌های شخصیت که از هر دو شما گرفته می‌شوند، می‌توانند تاحدودی آینده ازدواج‌تان را پیش‌بینی کنند. مشاور با تحلیل تستی که از شما می‌گیرد، می‌تواند بگوید که چقدر با هم تفاهم دارید و در چه مواردی ممکن است دچار مشکل شوید.

● بگذارید از احساسش حرف بزند

متکلم وحده نباشید و به او هم اجازه دهید که حرف‌هایش را بزند و از خودش دفاع کند. بدون آنکه حرفش را قطع کنید یا با لحنی تند و شتاب‌زده به او جواب دهید، بگذارید خودش را خالی کند. او به‌عنوان خواستگار شما، حق دارد تمام تلاشش را بکند و هر راهی که گمان می‌کند برای رسیدن به شما منتهی می‌شود را برود. پس به او این فرصت را بدهید اما در تمام مراحل، قاطعانه روی موضع اولی‌تان پافشاری کنید.

● با اقتدار حرف بزنید

اینجا هم اعتماد به نفس حرف اول را می‌زند مثل آدم‌های ضعیف رفتار نکنید و با اعتماد به‌نفس حرف دلتان را بزنید. این حق شماست که تنها با کسی که دوستش دارید زیر یک سقف زندگی کنید و علاقه فرد دیگری به شما، نمی‌تواند این حق را از بین ببرد. هر کسی مسئول احساسات خودش است و اگر شما کاری نکرده‌اید که به او آسیب بزند، پس دیگر نباید نگران چیزی باشید. او باید آنقدر منطقی باشد که بتواند با این موضوع کنار بیاید و اگر در این مورد ناتوان است، شما نمی‌توانید کمکی به او بکنید.

● بگویید دیگران عاشقش می شوند اما شما نه !

اگر می‌خواهید یک پایان‌بندی خوب ایجاد کنید و مثل یک فرشته به او نه بگویید، کمی او را تحسین کنید. در ذهن‌تان فهرستی از نقاط قوت او را بچینید و وقت نه گفتن، با اشاره به همه آنها برایش توضیح دهید که باز هم می‌تواند شانس عاشق شدن و دوست داشته شدن را داشته باشد. فقط برایش توضیح دهید که او را به چشم مرد زندگی‌تان ببینید و این به معنای بد بودن یا ناتوان بودن او نیست.

● رابطه را کش ندهید

اگر پیشنهاد ازدواجش را رد کرده‌اید، باید تا آب‌ها از آسیاب نیفتاده از او فاصله بگیرید. به هیچ بهانه‌ای به او زنگ نزنید. شاید برای شما که به او احساسی ندارید، این اتفاق کاملا عادی به‌نظر برسد و بخواهید کاملا دوستانه با او حرف بزنید یا ببینیدش، اما اشتباه می‌کنید، حتی باوجود پایان گرفتن این ارتباط، ماجرا در او تمام نشده، پس آتشی که سعی کردید خاموشش کنید را دوباره روشن نکنید.

● وقت مشاوره

اگر می‌بینید که بعد از گفتن حرف دلتان، شرایط زندگی برای او روز به روز سخت‌تر می‌شود یا اینکه با نپذیرفتن حرف شما، همچنان برای برقراری این ارتباط تلاش می‌کند، یک راه دیگر را امتحان کنید. با او به جلسه‌های مشاوره بروید و حل کردن این ماجرا را به علم روانشناسی بسپارید. به او نگویید که برای قانع کردنش نیاز به کمک روانشناس دارید، بلکه موضوع مشاوره پیش از ازدواج را مطرح کنید و بگویید اگر واقعا با شما بودن را می‌خواهد، باید این شرط، یعنی شرکت در جلسات مشاوره را بپذیرد. شاید او در کنترل و شناخت احساساتش دچار مشکل شده و نیاز به کمک‌های یک متخصص داشته باشد.

● با زندگی‌تان بازی نکنید

هرگز به‌دلیل ترحم وارد یک ارتباط نشوید. اگر واقعا به او حسی ندارید، حق ندارید به‌دلیل اینکه دلش را بشکنید به او وعده‌ای بدهید که در مورد ادامه‌ دادنش مطمئن نیستید. اگر به آینده مشترک‌تان امیدی ندارید، قبل از آنکه چیزی شروع شود، تمامش کنید. شما نمی‌توانید یک عمر با ترحم زندگی کنید، پس با کش دادن این ماجرا با احساسات و آینده او بازی نکنید و خودتان را هم به بازی نگیرید.

● تصمیم‌تان را بگیرید، می‌خواهیدش یا نه؟

قبل از آنکه حجت را برای این خواستگار‌تان تمام کنید، به پیشنهاد خواستگار دیگری فکر نکنید. درست است که رابطه‌ای میان شما و هیچ کدام از آنها نیست اما تا زمانی‌که پاسخ قطعی‌تان را نداده‌اید، در قبال فکری که این خواستگار در مورد آینده مشترک‌تان می‌کند، مسئولید، پس با گفتن جواب‌تان به این مسئولیت پایان دهید. شاید هم پاسخ ندادن شما به‌دلیل تردید باشد، اما اگر فکر می‌کنید که اول باید موقعیت بهتری پیدا کنید و بعد باید به این خواستگار جواب منفی بدهید در اشتباه هستید. شما حق ندارید به‌دلیل منافع خودتان، دیگران را معلق نگه‌ دارید.

دانشجوی کارشناسی ارشد برنامه ریزی و حمل‌ونقل