هندوستان کشور مینی خودروهای ارزان

صنعت خودروسازی هند در نوع خود یکی از بزرگ ترین ها در جهان است

صنعت خودروسازی هند در نوع خود یکی از بزرگ‌ترین‌ها در جهان است. در سال ۱۳۸۹ صنایع تولید خودروهای سواری و تجاری هند با تولید سالانه ۵/۳ میلیون دستگاه، عنوان هفتمین تولیدکننده بزرگ جهان را از آن خود کرد. بر اساس گزارش‌های اخیر در دوره سال‌های ۱۳۹۰ و پیش‌بینی‌های سال آینده در بخش ساخت خودروهای سواری، هند با فروش حدود ۳ میلیون خودرو و رشد ۱۶ تا ۱۸ درصدی در بازار، در حال سبقت گرفتن از برزیل و کسب جایگاه ششم در جهان است. در سال ۸۸ هند پس‌از کشورهای ژاپن، کره جنوبی و تایلند به عنوان چهارمین صادرکننده خودروهای سواری در آسیا معرفی شد.

در صنعت خودروسازی هند سالانه بیش از ۱۱ میلیون وسیله حمل و نقل تولید و از این تعداد ۵/۱ میلیون دستگاه صادر می‌شود. در این بین وسایل حمل و نقل دوچرخ، ۷۵ درصد و خودروهای سواری ۱۶ درصد سهم بازار داخلی هندوستان را در اختیار دارد. تولید وسایل نقلیه تجاری (کامیون،‌ تریلر، ون و اتوبوس) و سه‌‌چرخ هم با ۹ درصد به دنبال این دو هستند.

۹۱ درصد خودروهای فروخته‌شده، توسط خانواده‌ها استفاده می‌شود و تنها ۹درصد برای مقاصد تجاری است. این صنعت بیش از ۳۵ میلیارد دلار گردش مالی برای هند به ارمغان آورده و برای ۱۳ میلیون نفر به صورت مستقیم و غیرمستقیم اشتغالزایی داشته است.

با نگاهی اجمالی به سطح تکنولوژی این صنعت در هند می توان دریافت فناوری تولید وسایل حمل و نقل در این کشور به گونه مناسبی توسعه داشته، اما میزان این توسعه زیاد نبوده است. میزان سرمایه‌گذاری توسط تولید‌کنندگان هم مناسب بوده و سیستم تامین قطعات و زیرساخت‌های این بخش هم به روز شده، اما هندوستان برای رقابتی‌تر کردن صنعت خودروسازی خود به سرمایه‌گذاری‌های بیشتری نیاز دارد.

در میان شرکت‌های فعال خودروسازی هندوستان می‌توان به شرکت‌های تاتا موتورز، ماورتی سوزوکی، هیوندای موتورز ایندیا ماهیندرا و ماهیندرا اشاره کرد که همگی روی گسترش فروش و به دست آوردن بازار در خارج از مرزهای هند تمرکز کرده‌اند. شرکت هِرو هوندا موتورز هم در بخش تولید وسایل حمل و نقل دوچرخ همراه شرکت اتوباجاج ۲۶ درصد سهم بازار را در اختیار دارند. ضمن این‌که اتوباجاج به تنهایی ۵۸ درصد بازار تولید سه‌چرخه‌های معروف هند را در دست دارد.

از عوامل مهم موفقیت در صنعت خودروسازی هند می‌توان به بهبود بهره‌وری، انعطاف‌پذیری نیروی کار و بهره‌وری سرمایه اشاره کرد. داشتن نیروی کار ماهرو باکیفیت، بهبود زیرساخت‌ها و در دسترس بودن مواد اولیه و خام هم نقش بسزایی در این بین دارد. همچنین دسترسی تولیدکنندگان این کشور به آخرین فناوری‌ها و تکنیک‌های روز توانسته فضای رقابتی مناسبی را در صنعت خودروسازی هندوستان ایجاد کند.

تاریخچه

جاده‌های هند برای اولین بار در سال ۱۲۷۵ شمسی چرخش لاستیک یک خودرو را بر سطح ناهموار خود تجربه کردند تا حدود ۳۰ سال بعد خودروها به تعداد کم و مستقیما از خارج وارد هند می‌شد.

ظهور صنعت خودروسازی در این کشور به حدود سال ۱۳۰۵بازمی‌گردد. شرکت ماهیندرا در سال ۱۳۲۳ توسط ۲ برادر به عنوان یک شرکت تجاری تاسیس و با مجوز شرکت ویلیس شروع به مونتاژ جیپ CJ-۳A کرد. این شرکت سپس به صورت مستقل شروع به تولید خودروهای تجاری سبک و تراکتورهای کشاورزی کرد. سپس دولت هند تلاش‌های خود به منظور پشتیبانی از تولید خودروی داخلی و عرضه خدمات پس از فروش را با ایجاد صنعت تولید قطعات خودرو آغاز کرد، اما به دلیل ملی‌سازی و دردسرهای مربوط به دریافت مجوز حکومتی، رشد بخش خصوصی در سال‌های بعدی از سرعت پایینی برخوردار بود، اما این صنعت همچنان رشد مناسبی داشت که عمدتا در تولید تراکتورها، خودروهای تجاری و سه‌چرخه فعالیت می‌کرد. ورود تولید‌کنندگان ژاپنی به بازار هند باعث تاسیس شرکت ماروتی گودیو شد و پس از آن بود که تعدادی از شرکت‌های خارجی شروع به سرمایه‌گذاری مشترک با کمپانی‌های هندی کردند.

از حدود سال‌های ۱۳۵۰ خورشیدی تعدادی از شرکت‌های ژاپن سرمایه‌گذاری مشترک جهت تولید موتورسیکلت و خودروهای سبک تجاری در هندوستان را آغاز کردند. این درست زمانی بود که دولت هند برای تولید خودروهای کوچک و سرمایه‌گذاری مشترک، شرکت سوزوکی را انتخاب کرده بود. پس از آزادسازی اقتصادی هندوستان در سال ۱۳۷۰ و ساده‌شدن راه‌اندازی کسب‌و‌کار بین‌المللی در این کشور تعدادی از شرکت‌های هندی و چندملیتی شروع به فعالیت در صنعت خودروسازی هند کردند. در این ایام رشد تولید اتومبیل و قطعات آن شتاب گرفته و به خواسته‌های ملی و صادراتی نزدیک‌تر شد. در نتیجه افزایش رقابت‌ها و رفع محدودیت‌های دست و پاگیر، تعدادی از شرکت‌های خودروسازی هندی مانند ماروتی سوزوکی، تاتاموتورز و ماهیندرا و ماهیندرا فعالیت‌های داخلی و بین‌المللی خود را گسترش دادند و بزودی به مارک‌های معروف و البته ارزان بین‌المللی تبدیل شدند.

صادرات موفق

رشد قوی اقتصاد هند منجر به گسترش بیشتر بازار داخلی و در نتیجه جذب سرمایه‌گذاری شرکت‌های تولیدکننده چند ملیتی شد. ابتدای سال ۸۸ فروش ماهانه خودروهای سواری در هندوستان حدود ۱۰۰ هزار خودرو بود که در پایان همان سال با رشد سریعی به رکورد فروش بیش از ۱۸۰ هزار خودرو در ماه رسید. در همان سال هند ۵/۴ میلیارد دلار خودرو به سراسر جهان و از جمله به انگلستان، ایتالیا، آلمان، هلند و آفریقای‌جنوبی صادر کرد. پیش‌بینی می‌شود رقم صادرات خودروی هند در سال ۹۲ از مرز ۱۲ میلیارد دلار بگذرد. به گزارش نیویورک‌تایمز برخورداری از پایه‌های قوی مهندسی و مهارت در طراحی ماشین‌های ارزان‌قیمت و کم‌مصرف باعث گسترش تولید و رونق کمپانی‌های اتومبیل‌سازی در این کشور شده است.

در سال ۸۷، کارخانه هندی شرکت هیوندای به‌تنهایی توانست ۲۵۰ هزار خودروی تولیدی‌اش را در هند صادر کند. شرکت نیسان هم در سال جاری ۲۵۰ هزار خودروی تولیدشده در کارخانه‌اش را در هند صادر کرد.

کارخانه شرکت فورد در هند قادر است سالانه ۲۵۰ هزار خودرو تولید کند. تولیدات این کارخانه، هم برای بازار داخلی و هم صادرات است. کمپانی فورد اعلام کرده این کارخانه بخشی از طرح شرکت برای تبدیل هند به قطب جهانی تجارت و تولید است. در سال گذشته شرکت پژو نیز اعلام کرد قصد دارد با افتتاح کارخانه‌ای در اندهرا‌پرادش و با تولید سالانه ۱۰۰ هزار خودرو مجدد به بازار هند بازگردد.‌ از ۲ سال گذشته هند با اعطای مالکیت ۱۰۰ درصد به شرکت‌های خودرو سازی خارجی توانست جای چین را به عنوان چهارمین صادرکننده آسیایی پس از کشورهای ژاپن،کره جنوبی و تایلند بگیرد. سیاست اعطای ۱۰۰درصد مالکیت به شرکت‌های خارجی موضوعی است که در چین با آن مخالفت می‌شود، اما هند با پیشدستی و تصویب این قانون جای چین را گرفت.

در سال‌های اخیر هند به مرکزی پیشرو در زمینه تولید خودروهای کوچک تبدیل شده است. هیوندای، بزرگ‌ترین صادرکننده کشور هند هم‌اکنون سالانه ۲۵۰ هزار خودرو صادر می‌کند. شرکت نیسان هم از طریق خط مونتاژ خود در هند مشغول صادرات خودروهای کوچک به خارج از هند است. شرکت تاتا موتورز هم خودروهای سواری تولیدشده را به بازارهای آسیایی و آفریقایی ارسال کرده و آماده ورود به بازار خودروهای الکتریکی در اروپاست. این شرکت تصمیم به تولید مدل الکتریکی خودروی ارزان قیمت خود به نام نانو در اروپا و ایالات متحده دارد. شرکت ماهیندرا هم آمادگی خود را برای معرفی خودروهای SUV در بازار آمریکا اعلام کرده است. شرکت اتو باجاج، خودروی ارزان‌قیمتی طراحی کرده که پیش‌بینی می‌شود فروش بسیار خوبی در سطح دنیا داشته باشد. به‌رغم پیشرفت چشمگیر و رشد سریع صنعت خودروسازی هندوستان، هنوز چالش‌هایی وجود دارد که ممکن است باعث متوقف شدن رشد آینده صنعت خودروسازی هند شود. از آنجا که تقاضای خرید خودرو به طور مستقیم با توسعه اقتصاد و افزایش درآمد شخصی افراد مرتبط است، در صورت ضعیف‌شدن اقتصاد جهانی، رشد و توسعه صنعت خودروسازی هند هم دچار رکود خواهد شد.

آتنا حسن‌آبادی