دوشنبه, ۸ بهمن, ۱۴۰۳ / 27 January, 2025
مجله ویستا

عباس یمینی شریف شاعر«من یار مهربانم»


عباس یمینی شریف شاعر«من یار مهربانم»

عباس یمینی شریف نویسنده, مترجم و شاعر, در تهران به دنیا آمد تحصیلات ابتدایی را در دبستان انتصاریه و شاهپور تجریش و دوره متوسطه را در دارالفنون و دانشسرای مقدماتی به پایان رساند

عباس یمینی شریف نویسنده، مترجم و شاعر، در تهران به دنیا آمد. تحصیلات ابتدایی را در دبستان انتصاریه و شاهپور تجریش و دوره متوسطه را در دارالفنون و دانشسرای مقدماتی به پایان رساند. وی در ۱۳۱۹ ش وارد دانشسرای عالی و سپس وارد دانشکده ادبیات شد و موفق به اخذ لیسانس گردید و آنگاه به استخدام وزارت فرهنگ درآمد. رشته مورد علاقه یمینی شریف آموزش‌و‌پرورش کودکان و نوجوانان بود. در تیچرز (تربیت معلم) کالج کلمبیا علاوه بر رشته آموزش‌و‌پرورش به تحصیل در رشته ادبیات کودکان نیز پرداخت. شعرهایش در ۱۳۲۳ ش در اولین شماره مجله «بازی کودکان» که بعدها سردبیری آن مجله را به عهده گرفت، به چاپ رسید و در ۱۳۲۴ ش اشعاری از وی ابتدا در کتابهای ابتدایی اراک و سپس در کتاب‌های کلاس‌های اول و دوم و سوم کلیه دبستان‏ها چاپ شد. او در ۱۳۲۸ ش مدیریت مجله «دانش‏آموز» و از ۱۳۳۵ ش تا ۱۳۵۸ ش مدیریت مجله «کیهان بچه‏ها» را به عهده داشت. در ۱۳۳۴ ش امتیاز مدرسه روش نو را به کمک همسرش از وزارت فرهنگ دریافت کرد و بیش از بیست و پنج سال اداره آن را عهده‏دار بود. در ۱۳۴۱ ش با همکاری عده‏ای از دوستان مؤسسه فرهنگی و غیرانتفاعی شورای کتاب کودک را تأسیس کرد، که هدف از آن راهنمایی و مشاورت با نویسندگان و شاعران و تصویرگران و مترجمان علاقه‏مند به آثار کودکان و نوجوانان بود. از دیگر آثار وی: «دنیاگردی جمشید و مهشید»؛ «فری به آسمان می‏رود»؛ «قصه‏های شیرین»؛ «دو کدخدا»؛ «داستان عروسک»؛ «بازی با الفبا»؛ «روی زمین و زیر زمین» گیاه‏شناسی برای کودکان، ترجمه؛ «بیژن و شیر»، ترجمه؛ «جزیره مرجان»، ترجمه؛ «آواز فرشتگان»، شعر؛ «قصه‏های شیرین»، شعر؛ «گربه‏های شیپور زن»، شعر؛ «دیوان» شعر. شاعر، داستان‏پرداز. تولد: ۱۲۹۸ تهران. درگذشت: ۲۸ آذر ۱۳۶۸، تهران. عباس یمینی شریف متخلص به «یمینی» در سال‏های ۱۳۱۷ و ۱۳۱۸ در دانشسرای مقدماتی تهران تحصیل کرد. در سال ۱۳۱۹ که به دانشسرای عالی راه یافت علاقه به شعر گفتن و داستان‏نویسی برای کودکان در او بیشتر شد. در سال ۱۳۲۲ دو شعر تحت عنوان «ستاره» و «ماده غاز» از وی در شماره‏های چهارم و نهم مجله «سخن» به طبع رسید. در سال ۱۳۲۳ در اولین شماره مجله «بازی کودکان» شعرهایش به چاپ رسید و پس از مدتی نیز یمینی شریف به سردبیری آن انتخاب شد. در سال ۱۳۲۴ برخی اشعارش وارد کتاب‏های ابتدایی اراک و پس از آن وارد کتاب‏های اول و دوم و سوم کلیه دبستان‏ها شد. عباس یمینی شریف در سال ۱۳۲۸ به مدیریت مجلات «دانش‏آموز» و «شیر وخورشید» که دو نشریه وزارت فرهنگ برای کودکان و نوجوانان بود، منصوب شد. در ششم دی ۱۳۳۵ اولین شماره مجله «کیهان بچه‏ها» منتشر شد. وی به عنوان مدیر این نشریه تا سال ۱۳۵۸ به انتشار آن ادامه داد.

در «تهران مصور کوچولوها» تأسیس ۱۳۳۶ و ضمنا اشعار ایشان در چند مجله دیگر که برای کودکان منتشر می‏شد به چاپ می‏رسید. عباس یمینی شریف چه در دانشسرای مقدماتی تهران و چه در دانشسرای عالی دانشکده ادبیات و چه تیچرز کلمبیا رشته تحصیلاتش همیشه آموزش‌و‌پرورش کودکان و نوجوانان بود. در تیچرز کالج کلمبیا علاوه بر رشته آموزش‌و‌پرورش، به تحصیل در رشته ادبیات کودکان نیز پرداخت. بعدها نیز به سردبیری و مدیریت چهار مجله برای کودکان و نوجوانان رسید. در سال ۱۳۳۴ امتیاز مدرسه «روش نو» را به کمک همسرش از وزارت اداره مدرسه را به عهده داشت. در سال ۱۳۳۶ باشگاه بچه‏ها را تأسیس کرد. در سال ۱۳۴۱ با همکاری عده‏ای از فرهنگیان باسابقه به تأسیس مؤسسه فرهنگی و غیر انتفاعی شورای کتاب کودک پرداخت و از سال تأسیس عضویت در هیئت مدیره و خزانه‏داری شورا را تقبل کرد، در سال ۱۳۵۰ به همت وی جایزه نقدی یمینی شریف تأسیس شد و از آن تاریخ به بعد هر ساله با بهترین اثر چاپ شده در حوزه ادبیات کودکان تعلق گرفت.

در سال ۱۳۵۷ با عده‏ای دیگر به تأسیس انجمن پژوهش‏های آموزشی همت گماشت. یمینی شریف در زمینه ادبیات کودکان صاحب آثار گوناگون است که از میان آن می‌توان به کتاب‏های زیر اشاره کرد: آواز فرشتگان یا شعر کودکان (۱۳۲۵)؛ قصه‏های شیرین (مجموعه شعر، ۱۳۲۶)؛ گربه‏های شیپورزن (مجموعه شعر، ۱۳۴۴)؛ دو کدخدا (۱۳۲۹)؛ برق و حریق (ترجمه)، روی زمین و زیر زمین (گیاه‏شناسی برای کودکان، اثر اریاوبر. ا.، ۱۳۳۶)؛ دنیاگردی جمشید و مهشید (۱۳۲۲)؛ بازی با الفبا، جزیره مرجان (اثر پلنتین، ۱۳۳۷)؛ داستان عروسک (با همکاری اسماعیل والی‏زاده، ۱۳۳۷)؛ بیژن و شیرین (ترجمه با همکاری دیگران)، کتاب اول دبستان؛ فری به آسمان می‏رود؛ آوای نوگلان؛ پرویز و آیینه؛ در میان ابرها گل‏های گویا (۱۳۵۰)؛ پوری و لباس‏های او؛ همسایه عجیب، باغ نغمه‏ها (۱۳۵۲)؛ آه ایران عزیز؛ دستمال گلدار و گنج بی صاحب؛ داستان خر و خرکچی؛ کتاب توکا؛ خانه بابا علی؛ شعر با الفبا (۱۳۶۳)؛ سیاهک و سفیدک؛ نیم قرن در باغ شعر کودکان؛ فارسی زبان ایرانی؛ پلنگ یکه تاز (۱۳۷۳). عباس یمینی شریف در سال‏های ۱۳۳۳ و ۱۳۴۵ موفق به دریافت جایزه‏ بهترین کتاب کودکان و در سال ۱۳۴۶ نیز نایل به دریافت جایزه بین‏المللی یونسکو به مناسبت تألیف بهترین کتاب سال در ایران شده است.

روز بیست و هشتم آذر ماه ۱۳۶۸، عباس یمینی شریف، شاعر و نویسنده کودکان ایران، دیده از جهان فرو بست. با درگذشت او ادبیات کودکان یکی از برجسته‌ترین خادمین خود را از دست داد.او از نادر پیشگامان ادبیات تاریخ معاصر کودکان بود که هنوز تا چند روز پیش از مرگ خود عاشقانه به غنای این تاریخ می‌افزود؛ و نیز او از نادر کسانی است که با تاریخ حرفة خود عجین می شوند، با آن وبه خاطر آن زندگی می‌کنند.

ماندگارترین شعری را که تا کنون بارها و بارها خوانده‌ایم:

من یار مهربانم دانا و خوش زبانم

گویم سخن فراوان با آنکه بی‌زبانم

پندت دهم فراوان من یار پند دانم

من دوستی هنرمند با سود و بی‌زیانم

از من مباش غافل من یار مهربانم