شکست و موفقیت, دو روی یک سکه اند

آیا شکست موجب عقب نشینی می شود بله بله بله این هم نظری است شاید این یک تست خودسنجی باشد برای شما و این که چگونه به این مسأله نگاه می کنید این روزها تب و تاب امتحانات و کنکور به جان بچه ها و خانواده ها افتاده و اضطراب زیادی را ایجاد کرده است البته این اضطراب و پیامدهای ناشی از آن شامل همه نمی شود اما, خب وقتی که اضطراب ایجاد شود, مسائلی را به دنبال می آورد که گاهی کنترل و مدیریت بر آنها مشکل و گاهی هم غیرممکن می شود

با رفتن به اعماق درون است که می توان گنجینه های حیات را بازیافت «ژوزف کمبل»

آیا شکست موجب عقب نشینی می شود؟بله! بله! بله این هم نظری است! شاید این یک تست خودسنجی باشد برای شما و این که چگونه به این مسأله نگاه می کنید. این روزها تب و تاب امتحانات و کنکور به جان بچه ها و خانواده ها افتاده و اضطراب زیادی را ایجاد کرده است. البته این اضطراب و پیامدهای ناشی از آن شامل همه نمی شود. اما، خب وقتی که اضطراب ایجاد شود، مسائلی را به دنبال می آورد که گاهی کنترل و مدیریت بر آنها مشکل و گاهی هم غیرممکن می شود.

- می تونم باهاش صحبت کنم؟ شاید بتونم یه جوری کمکش کنم!

- گمان نمی کنم! از همه بریده! چند روزیه که رفته تو اتاقش و درو روی خودش بسته!!

- آخه چرا؟ دنیا که به آخر نرسیده!

- چی بگم! از این که نمره نیاورده، از این که مشروط شده و از این که فکر نمی کنه تلاش دوباره اونو نجات بده، بدجوری بهم ریخته!!

حس کنجکاوی راحتم نمی گذاشت. اگرچه دوست ندارم به صحبت های خصوصی دیگران گوش بدهم، اما ناخواسته وارد جریان صحبت های ۲ خانمی شدم که در تاکسی و کنار من نشسته بودند و موضوع صحبتشان افت تحصیلی دختر یکی از آنها بود. دخترخانم با رفتارهایش زندگی را بر خود و اهل خانه حرام کرده بود. این روزها بچه های زیادی را برای مشاوره و برنامه ریزی درسی به مراکز مشاوره ارجاع می دهند. بسیاری از خانواده ها از نداشتن انگیزه بچه ها گله مند هستند. عده ای از افت تحصیلی آنها و گروهی دیگر از رفتارهای بچه ها شکایت دارند. از این که نگران هستند، اضطراب دارند، ناامید هستند و قافیه را باخته اند. در برنامه ریزی درسی و به طور کلی در برنامه ریزی برای زندگی بایستی همه جوانب، امکانات، توانایی ها، فرصت ها و... در نظر گرفته شده و لحاظ شود. و انتظارات فرد و اطرافیان در حد توانایی ها و امکانات باشد. اما گاه به دلایل مختلفی، حداقل انتظارات نیز برآورده نمی شود. این جاست آنهایی که تحمل و ظرفیت کمتری برای رویارویی با مشکلات و مسائل (شکست، نشدن و باختن...) دارند، درهم می شکنند! ناامید می شوند! و طوری وانمود می کنند که همه درها و راه ها به رویشان بسته شده و دنیا به آخر رسیده است!!؟

▪ اما آیا شکست و یا موفقیت در مسأله ای پایان همه کارهاست؟

ـ برخی تصور می کنند که شکست، زندگی و آینده آنها را تهدید می کند و با اعتقاد به این باور غلط روحیه خود را می بازند و دست از تلاش مجدد برمی دارند. اما گروه دیگری برخورد فعالی با شکست و موفق نشدن دارند. به نظر آنها: «شکست در هر کاری، پایان کار نیست، بلکه خود می تواند آغازی دیگر برای آن کار باشد». این افراد از شکست، بهره برداری مناسب می کنند. این ها وقتی در کاری شکست می خورند، راه های رفته را بررسی می کنند تا ببینند اشکال کار در کجا بوده و پس از کسب آگاهی های لازم، دوباره مشغول به کار می شوند و این بار سعی می کنند اشتباهات گذشته را تکرار نکنند.

در واقع شکست موجب تجدیدنظر در روش وانجام کار و در نتیجه انجام دقیق تر و صحیح تر آن می شود.

● احساس موفقیت در تصویرهای ذهنی!

«تصویر ذهنی، همان تصوری است که هر یک از ما از خویشتن خویش داریم و این تصویر از باورهایی که از خودمان داریم، ساخته شده است. اما بی آن که بدانیم، بیشتر این باورها در اثر تجارب گذشته؛ موفقیت ها و شکست هایی که داشته ایم، احساس حقارت، پیروزی و رفتاری که دیگران با ما داشته اند، شکل گرفته و ذهن ما از مجموعه آنها تصویری ساخته است و این همان تصوری است که از خود داریم:

- من اینگونه ام!

- من آن گونه ام!

- من می توانم!

- من نمی توانم!

- من برنده ام!

- من بازنده ام

و...

اگر ما خود را توانا، خلاق، زیبا، دوست داشتنی، سخت کوش و موفق تصور کنیم، این ها در عملکرد ما تأثیر می گذارد و موجب موفقیت ما در انجام کارها می شود و اگر خود را ناتوان، ضعیف، کوچک، تحقیر شده، نازیبا و ناخواستنی تصور کنیم، به همین ترتیب در کارها موفقیت نصیب ما نخواهد شد.

پس می توان گفت: همه اندیشه ها، احساسات، رفتار و توانایی های ما براساس این تصویر ذهنی شکل می گیرد. اما در عین حال تصویر ذهنی قابل تغییر است! اگرچه بر اثر باورها و تجارب گذشته شکل گرفته باشد.

● تصویرهای ذهنی خود را تغییر دهید

اگرچه تغییر تصویرهای ذهنی مشکل است، اما هرکس می تواند تصویر تازه ای از خویشتن خویش را برای خود بسازد.

به طور مسلم یک شخصیت ناخشنود و شکست جو، نمی تواند تنها با کمک تصمیم و اراده، تصویر ذهنی خود را تغییر دهد. برای این منظور باید زمینه و توجیهی وجود داشته باشد. با این تصور که خداوند همه انسان ها را برای موفق شدن آفریده، پس هر انسانی به قدرتی بزرگ تر از خود دسترسی دارد. قدرتی که همه ابزارهای لازم را برای موفقیت و کمال در اختیار او گذاشته است. و اگر شما را برای موفقیت و خوشبختی طراحی کرده باشند، در این صورت، تصویر کهنه ای که از خود دارید و براساس آن احساس شکست، بدبختی و ناکامی می کنید، مردود است. شما می توانید با تمرین های گوناگون، تصویر ذهنی خود را تغییر دهید و با کمک مکانیزم خلاق درونی، بهترین «خویش» خود را پیدا کنید!

کافی است که در خیال خود، خویشتن مورد نظر خود را مجسم کنید و خودتان را در نقش تازه ای که مایل هستید ببینید.

پیشنهاد می کنم؛ در ذهنتان تصویری از خود بسازید! با همه ویژگی ها و توانایی هایتان. تصویری واقعی از ویژگی های مثبت وجود خود!

ضعف ها و ناتوانی های خود را نیز نادیده نگیرید. بلکه آنها را در برنامه تغییر رفتارهای نامطلوب خود بگنجانید. روانشناسان معتقدند؛ بسیاری از اوقات، ما خودمان را کمتر از آنچه هستیم می پنداریم.

با این حساب بیایید ببینیم چگونه می توانیم حقیقت خود را بشناسیم؟

● بهترین تصویر ذهنی

در همه کتاب های مقدس آمده است که «خداوند انسان را در تصویر خویش آفرید.»

در قرآن کریم، خداوند درباره خلقت انسان فرموده است: «از روح خود در او دمیدم.»

اگر بپذیریم، نقاش به عمد تصویر بدی را نمی کشد، پس چگونه خداوند قادر مطلق و مهربان که بندگانش را اشرف مخلوقات قرار داده است، موجودی حقیر بیافریند؟

احساس خواری، درماندگی، حقارت و ناتوانی، ناسپاسی به پروردگار است.

● هدف های ارزشمند

احساس پوچی، نشانه فقدان زندگی خلاق است. وقتی فردی چنین احساسی را دارد، به طور حتم هدف ارزشمندی برای خود تعیین نکرده است. شاید هم استعدادها و تلاش خود را برای رسیدن به یک هدف مهم، به کار نگرفته است. انسان بدون هدف، زندگی را پوچ و بی ارزش می بیند! احساس پوچی راه های رسیدن به موفقیت را می بندد و انسان را در دایره بسته ای اسیر می سازد. این احساس مانع از تلاش و قبول مسئولیت می شود.

● ویژگی های افراد موفق

برای شناختن شخصیت افراد موفق باید ویژگی های شخصیت آنها را مورد توجه قرار داد.

به اعتقاد «ماکسول مالتز»؛ ویژگی های افراد موفق «موقعیت شناسی، تفاهم، شهامت، خیرخواهی، مناعت، خودشناسی و اعتماد به نفس» آنهاست. او می گوید:

- ما نمی دانیم به دنبال چه هستیم؟ ناکامی های ما حاصل سوء تفاهمات ماست. تفاوت میان آدم موفق و ناموفق تنها در نقطه نظرها و توانایی های بهتر و بیشتر نیست بلکه مسأله شهامت است که فرد موفق روی نقطه نظرهایش از خود نشان می دهد. خطرات حساب شده را می پذیرد و دست به عمل می زند.اگر خواهان موفقیت هستید لازمه اش شهامت است. شخصیت های موفق به دیگران هم اهمیت می دهند و برای همنوعانشان احترام قائل می شوند. مسائل و نیاز های آنها را نیز در نظر می گیرند. به حرمت شخصیت انسان ارج می نهند و با دیگران همان گونه که زیبنده انسان ها است، رفتار می کنند.

● احترام به خود

خیلی ساده باید بپذیریم که دست کم گرفتن خویش، فروتنی و شکسته نفسی نیست. بلکه ایراد و گناه است!

مناعت آن است که انسان قدر و ارزش خود را بداند.

چگونه است که انسان در عظمت ماه و ستارگان، دریا و زیبایی گل یا غروب خورشید در می ماند اما خود را کم بها می داند؟ آیا خالق آنها، آفریدگار انسان نیست؟

قدر ارزش های خود را دانستن، خودخواهی و خود بینی نیست اعتماد به نفس است!

هر کاری با اعتماد به نفس به موفقیت می رسد. و موفقیت خود موفقیت تولید می کند. حتی یک موفقیت کوچک نیز می تواند قدمی برای موفقیت های بعدی باشد. کسانی که اعتماد به نفس پائینی دارند، آنهایی هستند که موفقیت های گذشته را فراموش کرده و فقط شکست ها را در خاطر نگه می دارند. با ایجاد تصویر ذهنی بهتر؛ توانایی ها، استعدادها و قدرت های جدیدی ایجاد نمی کنید! بلکه همه اینها را دارید و در واقع مورد استفاده قرار می دهید.» روانشناسان معتقدند که «اگر در چشم ذهن خود تصویر با دوامی را مجسم کنید، به سویش کشیده خواهید شد. اگر خود را شکست خورده تصور کنید، پیروزی برایتان غیر ممکن می شود و اگر خود را موفق ببینید، به پیروزی و موفقیت می رسید.» و این که؛ احساسات منفی مانع موفقیت هستند. پشت کردن به احساسات منفی و به یاد آوردن موفقیت های گذشته، اعتماد به نفس را افزایش می دهد و راه های رسیدن به هدف ها را هموار می سازد.

http://zendegi-movaffagh.blogfa.com

توسط فرهاد الوردی