پنجشنبه, ۱۳ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 2 May, 2024
آهسته بیا, آهسته برو که گربه
امان از دست این گربه و موش که هیچ کجا دست از سر ما بر نمیدارند؛ نه در ادبیات؛ نه در سیاست، نه در فرهنگ و ... مثل «موش تو سوراخ نمیرفت؛ جارو به دمش میبست» که در امور اجتماعی برای خودش علاقهمندانی دارد یا «توی کارها موش میدونه» که در سیاست عدهای را به خود سرگرم نموده یا «با دعای گربه سیاه بارون نمییاد» که در اخلاق عرفان دستمایه عدهای از ظریفان و رندان است یا اینکه «گربه دستش به گوشت نمیرسه، میگه بو میده» یا این که «بازی، بازی موش و گربه است» و یا این که جماعتی پا را از این هم فراتر گذاشته و به انگیزه گربهها پرداختهاند و گربه را در دایره تکلیف و جزا و پاداش هم وارد کردهاند و گفتهاند: «گربه به خاطر رضای خدا دنبال موش نمیدود».
صرفنظر از نیت گربه و دویدن وی و دنبال کردن موش یا بستن جارو به دم یا بازی با موش و یا این که اصولاً گربه دست دارد یا نه و یا اگر دارد، به موش میرسد یا نمیرسد و یا این که از دعای گربه سیاه بارون مییاد یا تگرگ ... باید گفت که این گربه و موش، جایگاه رفیعی را در ادبیات و گفتمان عوام و خواص اشغال کردهاند؛ اما از همه عجیبتر و جالبتر، گفته جماعتی است که میگویند: آهسته بیا؛ آهسته برو که گربه شاخت نزنه که برای جناب گربه، شاخ قائل شدهاند؛ یعنی جناب گربهای را که از ما میگریزد، موجودی خشن و وحشی قلمداد کردهاند که شاخ میزند و باید از آن هراس داشت.
این ضرب المثل پس از گذشت سه دهه از انقلاب اسلامی، هنوز در نهادها و ادارات یک کشور اسلامی، جایگاه مخصوصی دارد؛ البته شاید هم به جا باشد؛ چون از دست این گربه دم بریده، همه کار برمیآید؛ اما این ضرب المثل، دارای بار منفی بسیاری است؛ یعنی این که انسان در کنار بیعدالتیها، حق کشیها و فسادهای رنگارنگ، فقط کلاه خود را بچسبد و به فکر منافع شخصی خویش باشد.
بعضیها میگویند به ما چه؛ هرکس در گور خودش میخوابد یا دیگی که برای نمیجوشد ... و از همه غمانگیزتر این که این حرف در محیطهای دانشگاهی هم زمزمه میشود؛ محیطهایی که باید محل آزاداندیشی، حقیقتجویی و واقعنگری و محل تولید علم و گفتمان باشند و در آنها الگوهای نمونه بشری، تربیت شده، به جامعه وارد شوند؛ آن هم با وجود قشری نخبه و جوان همچون دانشجو که آرمانگراست و کوچکترین لکه سیاهی در صفحه سفید، او را حساس میکند و نگران میسازد. برای روشن شدن این گفتار، اشارهای به ارزش علم در اسلام میکنیم. پیامبر گرامی اسلام صلی الله علیه وآله وسلم میفرماید: دانش، گنجینه است و کلید آن پرستش است. همچنین پیامبر صلی الله علیه وآله وسلم بعد از ورود به مسجد و مشاهده دو گروه عابدان و عالمان و علماندوزان به حلقه بحث وارد شد و یا دهها و صدها حدیثی که درباره اهمیت علم وارد شده، به اهمیت علماندوزی از گهواره تا گور اشاره میکنند.
بنابراین، دانش اندوزی در اسلام، بسیار اهمیت دارد و دانشگاه، اهمیت بسیار زیادی دارد که اصلاح آن، اصلاح جامعه و فساد آن، فساد جامعه میباشد و به گفته رهبر کبیر انقلاب اسلامی «دانشگاه، مبداء همه تحولات است». این یک روی سکه است؛ اما روی دیگر سکه، بحث نقادی و نقدپذیری در دانشگاه و این که در یک دانشگاه اسلامی و محیط علمی، وظیفه و تکلیف ما چیست و اصولاً در اسلام، نقد چه جایگاهی دارد.
امام علی علیه السلام در نامهای به مالک اشتر مینویسد: برای ارباب رجوع، وقتی مقرر کن و خود شخصا به گرفتاریهای آنها رسیدگی کن و برای آن موضوع، مجلس عمومی تشکیل بده و در آن مجلس، برای خدایت که تو را آفریده و این مقام به تو داده، فروتنی کن و در این موقع، ارتش و پاسبانان و مأموران را از جلو چشم مردم دور کن؛ تا بدون پروا و هراس، با تو سخن بگویند؛ زیرا مکرر از رسول خدا صلی الله علیه وآله وسلم شنیدم که میفرمود: «هرگز ملتی به قداست و پاکی نخواهد رسید؛ مگر آن که در میان آنها حق ضعیفان از توانگران و نیرومندان بدون لکنت و پروا، گرفته شود».
آری، در اسلام، حاکم خادم مردم است. بارها و بارها امیرالمؤمنین، علی علیه السلام مردم را دعوت به نصیحت خویش میکند و میخواهد که بیپرده بر حاکمان حکومت اسلامی نظارت داشته باشند و ابوذروار در برابر انحرافات ایستادگی کنند. در محیط دانشگاه، دانشجو را باید با اسلام واقعی آشنا کرد؛ تا او سرگرم ظواهر کاذب نشود.
استبداد رأی در دانشگاه و عدم توجه به خواست و نیازهای دانشجویان، همیشه باعث بدبینی دانشگاهیان و ایجاد زمینه برای سوء استفادههای سیاسی دشمن میشود. آگاهی، حق دانشجوست و دانشجو باید بداند در اطراف او چه میگذرد. متأسفانه برخی از مسئولان تعریفی بسیار سطحی از دانشجو دارند. دانشجوی نمونه از نظر آنان، کسی است که باید سرش در لاک خودش باشد؛ آرام بیاید و آرام برود و به امور صنفی خویش بیتوجه باشد؛ چه برسد به امور سیاسی. غذا چه بینمک باشد و چه شور، کلاسها برگزار شود یا نشود، استاد بیاید یا نیاید، خوابگاه خوب یا بد باشد، به او ربطی نداشته باشد و اگر کسی اعتراض کند، چه بسا عامل بیگانه و اخلال کننده در نظم دانشگاه باشد و یا حتی مخالف نظام تلقی گردد. متاسفانه تصور برخی از مسئولین، چنین است و دانشجو نیز گاهی به اشتباه، آن را از سیاستهای نظام تلقی میکند و یا حتی به اسلام بدبین میشود؛ اما اگر به دیدگاههای حضرت امام خمینی و یا مقام معظم رهبری سری بزنیم، میفهمیم که این بزرگواران چه تصویری از دانشجو در محیط دانشگاهی ترسیم کردهاند. دانشجو باید در محیط دانشگاه، در امور سیاسی دخالت کند و نسبت به امور، حساس باشد و به گفته مقام معظم رهبری «خدا لعنت کند دستهایی که نمیگذارند دانشجویان ما سیاسی باشند.... دانشجویان بایستی سیاسی شوند؛ یعنی فهم سیاسی پیدا کنند. فهم سیاسی، غیر از سیاستکاری است؛ غیر از دستخوش جریانهای سیاسی شدن است. اتفاقاً فهم سیاسی، موجب میشود که آدم، دستخوش جریانهای سیاسی نشود. من این را میخواهم».۱
وی با صبر و تحمل و به طور دقیق، به روحیه دانشجو نظر داشته، این گونه به توصیف جنبش دانشجویی میپردازد: جنبش دانشجویی یا به همان تعبیر درستتر، بیداری دانشجویی، خصوصیاتی دارد؛
خصوصیت اول، آرمانگرایی است؛ در مقابل مصلحتگرایی. خصوصیت دوم، صدق و صفا و خلوص است. خصوصیت سوم، آزادی و رهایی از بستگیهای گوناگون حزبی و سیاسی و امثال اینهاست.
چهارمین خصوصیت این حرکت، مبتنی بر اشخاص نبودن است. پنجمین خصوصیت بسیار مهم جنبش دانشجویی، این است که در مقابل مظاهری که از نظر فطرت انسانی زشت است، مثل ظلم، زورگویی، تبعیض، بیعدالتی، تقلب، دورویی، نفاق، حساسیتی منفی دارد و آن را دفع میکند.
ششمین خصوصیت این حرکت دانشجویی و این پدیده ذاتی محیط دانشگاهها، این است که در این حرکت، فقط احساسات حکومت نمیکند؛ بلکه ضمن این که احساسات است، منطق و تفکر و بینش و تحصیل و میل به فهمیدن و تدقیق هم در آن وجود دارد؛ البته شدت و ضعف دارد.
با مطالعه دیدگاههای مقام معظم رهبری، روشن میشود که نظام اسلامی، خود حامی دانشجو و خواستار در صحنه بودن دانشجوست؛ چیزی که متأسفانه در رادیوها و نشریات بیگانه، عکس آن گفته میشود و برخی از مسئولین ناآگاه و کج سلیقه ما عملکرد بد خود و برخی از دانشجویان با افراطها و تفریطهای خود، به تقویت این ایده میپردازند.
محمدعلی حقدل جهرمی
پینوشت:
۱. مقام معظم رهبری، ۲۷.۶.۷۸.
نمایندگی زیمنس ایران فروش PLC S71200/300/400/1500 | درایو …
دریافت خدمات پرستاری در منزل
pameranian.com
پیچ و مهره پارس سهند
خرید بلیط هواپیما
ایران اسرائیل آمریکا روز معلم رهبر انقلاب معلمان مجلس شورای اسلامی بابک زنجانی مجلس خلیج فارس دولت دولت سیزدهم
تهران فضای مجازی هواشناسی شهرداری تهران سیل پلیس قوه قضاییه آموزش و پرورش بارش باران سلامت سازمان هواشناسی دستگیری
خودرو قیمت خودرو بازار خودرو قیمت دلار دلار قیمت طلا سایپا ایران خودرو بانک مرکزی کارگران تورم حقوق بازنشستگان
مسعود اسکویی تلویزیون رضا عطاران سریال سینمای ایران سینما دفاع مقدس تئاتر فیلم
دانشگاه علوم پزشکی مکزیک
رژیم صهیونیستی غزه جنگ غزه فلسطین چین روسیه حماس نوار غزه ترکیه عربستان اوکراین نتانیاهو
پرسپولیس فوتبال استقلال سپاهان تراکتور باشگاه استقلال لیگ برتر ایران رئال مادرید بایرن مونیخ لیگ قهرمانان اروپا لیگ برتر باشگاه پرسپولیس
هوش مصنوعی اینستاگرام همراه اول شبکه های اجتماعی اپل ناسا وزیر ارتباطات تبلیغات گوگل پهپاد
کبد چرب کاهش وزن دیابت قهوه فشار خون داروخانه