مهتاب مغرب (همسر امام کاظم(ع) )

مادر گرامی حضرت امام رضا(ع) از بزرگزادگان عجم بود. او در عجم به دنیا آمداما در بلاد عرب رشد کرد و پرورش یافت. از مشهورترین نامهایش تکتم می‏باشد که‏از نامهای زنان عرب است و در اشعار عرب این نام زیاد آمده است. او نامهای‏دیگری هم دارد از جمله: سکن نوبیه ، اروی، نجمه، سمانه، سلامه ، خیزران، مرسیه، صقر ، و البته این تمام نامهای ایشان نیست و دلیل اینکه ایشان نامهای زیادی‏دارد این است که مستحب است اسم برده هنگام تغییر مالک، تغییر پیدا کند.
و حال ما سرگذشت‏بردگی ایشان را شرح می‏دهیم: علامه مجلسی از هشام روایت کرده‏است که روزی حضرت امام موسی کاظم(ع) از من پرسید که آیا از برده فروشان کسی‏آمده؟ جواب دادم: نه.
حضرت فرمود: آمده است‏بیا تا به نزد او برویم. همراه آن حضرت شدم وقتی که‏به مکان مورد نظر رسیدیم، با کمال تعجب دیدیم که مردی از تجار مغرب آمده است وبا خودش غلامان و کنیزان بسیاری آورده است. حضرت جلو رفت و فرمود: کنیزان خودرا بر ما عرضه کن! او نه کنیز آورد و حضرت هیچ کدام را نپسندید و فرمود: دیگربیاور. گفت:
کنیزی ندارم. حضرت فرمود: داری و باید بیاوری. گفت: به خدا سوگند ندارم مگریک کنیز بیمار! حضرت فرمود: او را بیاور. ولی مرد برده فروش امتناع کرد وبنابراین من و حضرت برگشتیم. روز بعد حضرت مرا به نزد او فرستاد و فرمود: به‏هر قیمت که بگوید آن کنیز بیمار را برای من خریداری کن و به نزد من بیاور! من‏مثل روز قبل پیش مرد برده فروش رفتم و گفتم: آمده‏ام تا آن کنیزک را طلب کنم.
کنیز را به قیمت زیادی به من فروخت و گفت: راستش را بگو آن مردی که دیروز باتو همراه بود که بود؟
گفتم: مردی است از بنی‏هاشم! برده فروش گفت: ای مرد! بدان که من این کنیز رااز دورترین بلاد غرب خریده‏ام، روزی زنی از اهل کتاب این کنیز را دید و پرسید اورا از کجا آورده‏ام؟ گفتم: او را برای خودم خریده‏ام گفت: سزاوار نیست این کنیزنزد امثال تو باشد، بلکه باید نزد بهترین اهل زمین باشد و چون او این کنیزک رابگیرد، پس از مدت کوتاهی از او پسری به دنیا خواهد آمد که اهل مشرق و مغرب ازاو اطاعت کنند و پس از اندکی حضرت امام رضا(ع) از او به وجود آمد. روایتی‏دیگر هم هست که نمایانگر رویایی راستین می‏باشد: وقتی که مادر حضرت رضا(ع) ازآن مرد برده فروش خریده شد. حمیده مادر امام موسی کاظم(ع) در خواب رسول خدا(ص)را دید که به او می‏فرماید: ای حمیده نجمه را به فرزندت موسی ببخش زیرا به زودی‏از او فرزندی متولد می‏شود که بهترین روی زمین است. حمیده به آنچه که رسول‏خدا(ص) در خواب به وی امر کرده بود عمل کرد. وقتی امام رضا(ع) به دنیا آمد آن‏وقت‏حمیده، نجمه را طاهره نامید. حال روایتی دیگر که قطره‏ای از دریای حسن‏های‏نجمه را برای ما بیان می‏کند: ابا الحسن علی بن میثم گفته است: حمیده مادرامام موسی کاظم(ع) کنیزکی خرید (در برخی روایات آمده که ایشان کنیزک را خریده‏است) اسم این کنیزک تکتم بود و در آداب اخلاقی و دینی و در عقل و حیا یکی ازبهترین زنان بود. او حمیده را بسیار گرامی می‏داشت و به او احترام می‏گذاشت.
روزی حمیده به فرزندش امام موسی کاظم(ع) گفت: فرزندم تکتم کنیزکی است که من ازاو در زیرکی و محاسن اخلاقی بهتر ندیده‏ام و می‏دانم که هر نسلی از او به وجودمی‏آید پاکیزه و مطهر خواهد بود. او را به تو می‏بخشم و از تو خواهش می‏کنم که‏رعایت‏حرمت او را بکنی و همان طور که در قبل اشاره شد، وقتی حضرت امام رضا(ع)از وی متولد شد، حمیده او را طاهره نامید. در روایت آمده است که: حضرت رضا(ع)در کودکی شیر فراوانی می‏خورد.
روزی نجمه گفت: دایه‏ای پیدا کنند که مرا (در شیر دادن به او) یاری کندپرسیدند: مگر شیر تو کم شده است.
جواب داد: دروغ نمی‏گویم به خدا سوگند شیر من کم نیست‏بلکه نوافلی که همیشه‏عادت داشتم آنها را بجا آورم اعث‏شده است که به آن کمتر بپردازم.
برای همین کمک می‏خواهم که نوافل و (عباداتی که به آنها) عادت کرده‏ام ترک نکنم.
شیخ صدوق در عیون به سند معتبر از نجمه مادر آن حضرت روایت کرده است: چون‏حامله شدم به هیچ وجه احساس سنگینی نمی‏کردم و در خواب صدای تسبیح و تهلیل وتمجید حق تعالی از نوزاد درون شکم خود می‏شنیدم. و باز می‏گوید: وقتی حضرت‏رضا(ع) به دنیا آمد دستهای خود را بر زمین گذاشت و سر مبارک خود را به سوی‏آسمان گرفت و لبهای مبارکش حرکت می‏کرد و سخنی (با خدا) می‏گفت که من نمی‏فهمیدم.
در آن لحظه امام موسی بن‏جعفر(ع) به نزد من آمد و فرمود: گوارا باد تو را ای‏نجمه کرامت پروردگارت! و من نوزاد را در پارچه سفیدی پیچیدم و به آن حضرت‏دادم. حضرت در گوش راستش اذان و در گوش چپش اقامه گفت و آب فرات خواست و کامش‏را با آن آب برداشت و او را به دست من داد و فرمود: بگیر این را که بقیه الله‏در زمین و حجت‏خدا بعد از من است.

منبع : سایت حضرت معصومه