داروهـای آسـم اعتـیادآور نیسـتنـد

آسم بیماری التهابی راه‌های هوایی است که باعث تنگ شدن مجاری هوایی، حملات تنگی‌نفس، خس‌خس سینه، احساس فشار در سینه و سرفه می‌شود. بیماری آسم به‌طور کامل معالجه نمی‌شود و هدف …

آسم بیماری التهابی راه‌های هوایی است که باعث تنگ شدن مجاری هوایی، حملات تنگی‌نفس، خس‌خس سینه، احساس فشار در سینه و سرفه می‌شود. بیماری آسم به‌طور کامل معالجه نمی‌شود و هدف از درمان، کنترل آن است.

با کنترل بیماری، فرد می‌تواند فعالیت‌های روزمره را انجام دهد، سرکار برود، ورزش کند و راحت بخوابد. به علاوه فرد آسماتیک می‌تواند با کمک پزشک، در درمان بیماری‌اش نقش فعالی داشته باشد.

علت دقیق ابتلا به آسم معلوم نیست ولی محققان معتقدند علل ژنتیک و محیطی در تعامل با هم در بروز آن موثر هستند. این علل شامل تمایل ژنتیک برای آلرژی (آتوپی)، ابتلای والدین به آسم، تماس با مواد آلرژن یا بعضی عفونت‌های تنفسی ویروسی در دوران شیرخوارگی (به‌خصوص سال اول قبل از تکامل کافی سیستم ایمنی) است. علائم شایع آسم شامل سرفه، خس‌خس‌سینه، احساس فشار در قفسه‌صدری و تنگی‌نفس است. البته همه کسانی که این نشانه‌ها را دارند به آسم مبتلا نیستند و همه کسانی که آسم دارند نیز همه این علائم را ندارند. بهترین روش برای تشخیص آسم گرفتن شرح‌حال، معاینه و انجام اسپیرومتری (تست تنفسی) است. عوامل زیادی باعث بروز یا تشدید آسم می‌شوند.‌ بعضی از این عوامل عبارتند از:

۱) آلرژن‌ها شامل گرد و غبار، پر حیوانات، سوسک، قارچ، گرده گیاهان و درختان و گل‌ها.

۲) مواد محرک مانند سیگار، آلودگی هوا، مواد و غبارهای شیمیایی در محل کار و اسپری‌ها (اسپری مو).

۳) داروها مثل آسپیرین، داروهای ضدالتهاب، داروی بتابلوکرهای غیرانتخابی.

۴) مواد حاوی سولفیت مثل شراب.

۵) عفونت ویروسی تنفسی مثل سرماخوردگی.

۶) فعالیت‌های فیزیکی مانند ورزش.

البته آسم در بیماران مختلف متفاوت است و گاهی بعضی از عوامل برخی مبتلایان را تحت تاثیر قرار نمی‌دهد. عوامل دیگری نیز وجود دارد که در این فهرست نیامده‌اند. بعضی بیماری‌های همراه می‌توانند کنترل آسم را دشوار کنند، بیماری‌هایی مانند عفونت سینوس، ریفلاکس، استرس‌های روانی و وقفه تنفسی حین خواب. فراموش نکنیم که بیماری آسم کاملا درمان نمی‌شود و هدف از درمان، کنترل بیماری با این روش‌هاست:

۱) پرهیز از مکان‌ها و مواد محرکی که باعث تشدید سرفه و تنگی‌نفس می‌شوند.

۲) کاهش مصرف داروهای سریع‌الاثر مانند سالبوتامول.

۳) حفظ عملکرد طبیعی ریه.

۴) حفظ فعالیت فیزیکی طبیعی و ورزش.

۵) جلوگیری از حمله آسم و بستری شدن در بخش اورژانس و بیمارستان.

افراد بالای ۱۰ سال می‌توانند نقش فعال در کنترل بیماری‌شان داشته باشند. داروهای اصلی آسم دو دسته هستند؛ داروهایی که برای کنترل بیماری‌ به کار می‌روند و اثر فوری ندارند و داروهایی که اثر فوری دارند و فقط در مواقع ضروری به کار می‌روند. علاوه بر درمان دارویی، لازم است از عواملی که قبلا ذکر شد پرهیز کنید. اگر دریافته‌اید که این عوامل باعث تشدید بیماری شما می‌شود، مثلا اگر در فصل بهار هنگام مواجهه با گرده گیاهان دچار مشکل می‌شوید، بهتر است در این هنگام در منزل بمانید. نکته مهم دیگر این است که فرد مبتلا به آسم نباید به هیچ‌وجه به دلیل تشدید علائم حین ورزش، آن را ترک کند زیرا با تدابیر درمانی مناسب می‌توان به ورزش ادامه داد. داروهای آسم (اسپری‌های تنفسی) اعتیادآور نیستند، حتی اگر سال‌ها از آن استفاده کنید. استفاده از دم‌یار یا آسان‌نفس برای استفاده از اسپری‌ها باعث کاهش عوارض آنها می‌شود.

شاید این سوال مطرح باشد که آیا می‌توان از آسم پیشگیری کرد؟ باید گفت که در حال حاضر راهی برای پیشگیری از آسم وجود ندارد ولی می‌توان این بیماری را کنترل و از بروز علائم آن جلوگیری کرد.