سنا

گیاهی است چندساله، منشعب و خوابیده بر سطح خاك به طول ۹۰-۳۰ سانتی متر. ساقه بدون كرك به رنگ سبز پریده، شاخه های جوان تا حدی كركدار. برگ ها متشكل از ۷-۳ زوج برگچه واژ تخم مرغی. گلبرگ …

گیاهی است چندساله، منشعب و خوابیده بر سطح خاك به طول ۹۰-۳۰ سانتی متر. ساقه بدون كرك به رنگ سبز پریده، شاخه های جوان تا حدی كركدار. برگ ها متشكل از ۷-۳ زوج برگچه واژ تخم مرغی. گلبرگ ها واژ تخم مرغی تا مستطیلی كشیده، زردرنگ و گلدار.

تعداد بذرها ۱۲-۶ عدد، گوه ای پهن، مختصری مشبك و چین دار. برگچه ها بخش دارویی این گیاه را تشكیل می دهند مستطیل پهن یا واژتخم مرغی، نوك گرد یا نوكدار در دو طرف بدون كرك یا گهگاه در سطح زیرین كركدار. هنگامی كه میوه گیاه كاملاً رشد كند ولی هنوز نارس باشد ساقه ها را جمع آوری كرده و به سرعت در نور خورشید خشك می نمایند. موسم گلدهی این گیاه اسفند تا فروردین ماه است.

انتشار عمومی این گونه در آفریقا و آسیا است. در ایران از بوشهر، هرمزگان، سیستان و بلوچستان و كرمان گزارش شده است. برگچه های سنای ایرانی حداقل ۲ درصد گلیكوزیدهای هیدروكسی آنتراسن دارد. از برگچه های سنا چهار نوع فلاونوئید جداسازی شده همچنین وجود ساپونین ها، تانن ها و تركیبات پلی فنلیك در آن به اثبات رسیده است.

سنا دارای اثرات مسهلی و ملین است و از آن در درمان یبوست و به منظور تخلیه روده قبل از اعمال جراحی استفاده می شود. در طب گذشته سنا به عنوان مسهل و موثر در درمان بواسیر به كار می رفته است. برگ سنا بایستی در برابر حمله حشرات و جونده ها حفاظت شده و دور از نور و رطوبت نگهداری شود. از فرآورده های موجود در بازار می توان به داروی سی لاكس و سنالین اشاره كرد.

سحر شهنازی