پنجشنبه, ۱۳ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 2 May, 2024
مجله ویستا

و ناگه برآمد برون آفتاب


و ناگه برآمد برون آفتاب

پیام روح بخش بعثت رسول اکرم ص زمانی بر کالبد افسرده و مرده جهان دمیده شد که ۶ قرن از ظهور مسیح ع می گذشت در این دوره فترت, پیامبر اولوالعزمی مبعوث نشده و جهل و ستم بر زندگی و حیات بشری حکومت می کرد

۱) «خداوند متعال، پیامبر اسلام را هنگامی فرستاد که از عصر پیامبران پیشین مدت زمان بسیاری گذشته بود و ملت ها در خواب عمیقی فرو رفته بودند. فتنه و فساد جهان را کران تا کران فرا گرفته بود و اعمال زشت و پلید رواج داشت. آتش جنگ همه جا شعله ور بود و دنیا، چهره ای بی فروغ و پر از مکر و فریب به خود گرفته بود. برگهای درخت زندگی زرد و پژمرده شده و از میوه آن خبری نبود. آب حیات فرو خشکیده و نشانه های هدایت، کهنه و خراب و پرچم هدایت، سرنگون گشته و بیرق های پستی گمراهی همه جا در اهتزاز بود. دنیا با سیمایی کریه و عبوس به اهلش می نگریست. میوه درختش فتنه و خوراکش مردار و بر دل های مردم وحشت و اضطراب و بر برون آنان شمشیر حاکم بود.»

این، کلام نورانی و روشنگر حضرت امیرالمؤمنین علی(ع) در خطبه ۸۹ نهج البلاغه است که دوره پیش از بعثت پیامبر عظیم الشأن اسلام(ص) را به تصویر می کشد؛ سالهای سیاهی که عرصه تاخت و تاز اسب سرکش و افسارگسیخته جاهلیت و عصبیت های قومی و قبیله ای بود.

پیام روح بخش بعثت رسول اکرم(ص) زمانی بر کالبد افسرده و مرده جهان دمیده شد که ۶ قرن از ظهور مسیح(ع) می گذشت. در این دوره فترت، پیامبر اولوالعزمی مبعوث نشده و جهل و ستم بر زندگی و حیات بشری حکومت می کرد.

قرن ششم میلادی را باید به درستی عصر حاکمیت نادانی و تباهی نامید. دوره ای که سیاهی ظلم و جهل سایه سنگین خود را بر زندگی انسانها انداخته بود و تنگ راههای اقتصادی و اجتماعی، زندگی بشر را بسوی دره های نیستی هدایت می کرد. لیکن مشیت الهی بر آن رقم خورد که در چنین فضای تاریک و یأس آوری، روشنایی امید و هدایت از اعماق یأس و ظلمت هویدا شود.

شاعر گرانمایه، نظامی گنجوی به زیبایی اوضاع آن روز جهان را ترسیم می کند:

«نشد اندر آن مدت دیرباز... به تاج رسالت سری سرفراز... به محراب طاعت قدی خم نشد... کسی در عبادت مصمم نشد... نزد کس به راه شریعت قدم... نشد چشم کس تر ز اشک ندم... چنین بود اوضاع عالم خراب... که ناگه برآمد برون آفتاب...»

پیامبر طبق رسم دیرینه خود چند روزی بود که برای عبادت و تفکر به غار حرا آمده بود. پنج سالی از تجدید بنای خانه خدا می گذشت. بیست و هفتم رجب بود. چهل سال از عمر محمدامین(ص) سپری شده بود. آن روز معتکف غار حرا که بر آیین پاک حنیف بود، دل را به خلوت مناجات با خدای خود سپرده بود که ناگاه سروش جبرییل امین را شنید که می گفت؛ ای محمد بخوان. پیامبر فرمود: چه بخوانم؟

و بدین سان اولین آیات وحی بر پیامبراعظم(ص) نازل شد تا زین پس گفتار حکیمانه اش همچو باران رحمت، آتش نفاق و کینه را فرو نشاند و دست هدایتش کاروان گمراه بشر را که در روزگار فترت و جاهلیت سرگردان و بی سامان بود، به شاهراه سعادت بازآورد.

۲) بعثت پیامبراسلام(ص) حادثه ای بزرگ در سرنوشت هدایت بشری بوده است. امام راحل(ره) در وصف این روز می فرمایند: «اگر چنانچه شرافت زمان به واسطه حادثه ای است که در آن زمان واقع می شود، باید عرض کنم که روز بعثت رسول اکرم(ص) در سرتاسر دهر، من الازل الی الابد، روزی شریف تر از آن نیست، برای آنکه حادثه ای بزرگتر از این حادثه اتفاق نیفتاده است... همچو روزی ما دیگر در ازل و ابد نداریم و نخواهیم داشت.»

یکی از اهداف اساسی بعثت انبیاء(ع) دعوت به عبودیت و بندگی خداست و این مهم در بعد اجتماعی خود جز به نفی طاغوت و پذیرش حاکمیت الهی در جامعه، حاصل نمی شود. انقلاب اسلامی ایران استمرار بعثت پیامبر(ص) است. امام خمینی(ره) با قیامی پیامبرگونه به ستیز با طاغوت زمانه رفتند و با برگرفتن غبار فراموشی و انحراف از رخسار دین و آیین محمدی، اسلام ناب و انقلابی را در قالب حکومت اسلامی احیا نمودند.

حضرت امام(ره) در یکی از فرمایشات خود بر رفع ظلم و جهل از راه مبارزه با قدرتهای بزرگ به عنوان هدف بعثت پیامبر(ص) اشاره می کنند؛ «بعثت رسول خدا برای این است که راه رفع ظلم را به مردم بفهماند. راه اینکه مردم بتوانند با قدرتهای بزرگ مقابله کنند. بعثت برای این است که اخلاق مردم را، نفوس مردم را، ارواح مردم را و اجسام مردم را از ظلمت ها نجات بدهد. ظلمات را به کلی کنار بزند و به جای آن نور بنشاند.... همه اختلافاتی که در بشر هست برای این است که تزکیه نشده است. غایت بعثت این است که تزکیه کند مردم را تا به واسطه تزکیه، هم تعلم حکمت کند و هم تعلم قرآن و کتاب.» از بررسی مجموعه نظرات و دیدگاههای حضرت امام به خوبی درک می شود که «تزکیه نفوس» یکی از اهداف بنیادین بعثت انبیاء(ع) است.

واقعیت آن است که تکیه بر دین زدایی و اومانیسم و اصالت تمایلات نفسانی و ماده گرایی در مقابل اندیشه خدامحوری که بعد از رنسانس بر جهان غرب و اندیشه هدایت گران آن جوامع سایه افکند، هیچ کمکی به حل مشکلات اساسی انسان امروزی و جوامع انسانی نکرده است چرا که هر روز شاهدیم بر دامنه کشمکشها و رنجهای درونی این جوامع افزوده می شود.

انقلاب اسلامی و نهضتی که حضرت امام(ره) بنیان گذاشت، آغازگر یک نهضت جهانی و نحله فکری در گستره جوامع آزاداندیش بود تا راه خود را در نیل به سعادت بشری بازنگری کرده و در سایه تهذیب و خودشناسی و تزکیه نفوس، بسوی حقیقت مطلق گام بردارند.

قرآن پس از هفت سوگند آشکار به مظاهر عظیم طبیعت و نفس انسانی با صراحت و قطعیت می فرماید:قد افلح من زکیها و قد خاب من دسیها. رستگاری انسان و جوامع انسانی تنها از یک مسیر قابل دستیابی است و آن تزکیه و تربیت نفوس است و بی آن چیزی جز گرداب سرگردانی و خسران دائمی نیست. حضرت امام(ره) تهذیب و تزکیه را فلسفه بعثت انبیاء و اساس کار آنها می دانست و برای تحقق همین هدف در جامعه اسلامی بود که به مبارزه برخاست.

۳) انقلاب اسلامی ایران که با دو هدف رهایی انسانها از قید نفس در بعد فردی و نجات آنان از اسارت و بندگی طاغوت و برقراری عدالت در بعد اجتماعی شکل گرفت، امروز ۳۰ سالگی خود را در حالی سپری می کند که چشم اندازی روشن و امیدبخش فراروی خود می بیند. پیشرفت های علمی، توسعه فناوری های جدید و دستیابی به افق های نو از علوم و صنعت و گامهایی که در دستیابی به انرژی هسته ای با موفقیت و صلابت برداشته شده است، ایران را به یک قدرت بزرگ و تاثیرگذار منطقه ای تبدیل کرده است که نه تنها معادلات سیاسی و قدرت را در خاورمیانه بلکه در جهان بهم ریخته است.

الگوی انقلاب و جمهوری اسلامی ایران، امروز سرمشق ملل آزاده و مظلوم جهان خصوصاً کشورهای اسلامی قرار گرفته است. بدون تردید، نیاز امروز ملت های مسلمان تشکیل حکومت اسلامی به معنای واقعی آن است تا ضمن رشد اخلاق و معنویت، زمینه های پیشرفت در عرصه های سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و علمی نیز فراهم آید.

حمید امیدی