وبا

ویبریون وبا را کخ در اسکندریه کشف کرد خمیده و خیلی متحرک می باشد در محیط های معمولی بخوبی رشد می کند یک سم پروتئینی تراوش می کند که مسئول تراوش زیاد مایع در روده باریک می باشد این سم احتمالاً اثر مهمی دارد و به این سبب کم اثر بودن واکسن تزریقی وبا را توجیه می کند

یک بیماری سمی و عفونی انحصاراً انسانی است ، بسیار مسری بوده توسط ویبریون وبا ( ویبریوکلرا ) ایجاد می شود . مرکز اصلی آن دلتای رودخانه گانک وبرهماپوترا در هند و پاکستان می باشد .

در ابتدای قرن ۱۹ وبا در هندوستان ملاحظه گردید . سپس شرق آسیا و بعد خاورمیانه و اروپا را آلوده کرد .

شش پاندمی ( عالم گیر ) مهلک و وحشتناک ایجاد کرد که آخرین آن بین ۱۸۹۹-۱۹۲۲ بود .

باسیل مسئول مرض را کخ پیدا کرد . نوع التور اول در قسمت محدودی از اندونزی ( سلیس ) مشاهده شد . این نوع میکروب را در قرنطینه التور یا الطور پیدا کرده بودند . سپس در افراد سالم هم التور را پیدا کردند و خیال می کردند که بیماری زا نیست .

پس از همه گیری های زیاد فصلی و یا ناگهان در ۱۹۶۱ در اندونزی و جنوب شرقی آسیا شعله ور شد و در هند ، پاکستان و عراق و ایران و روسیه و آفریقا منتشر گردید .

اکنون در کشور ما بشکل بومی در آمده و هر سال تعدادی را مبتلا می سازد .موارد منفردی از آن در اروپا هم ملاحظه گردید ( وارداتی )

● علت بیماری

ویبریون وبا را کخ در اسکندریه کشف کرد خمیده و خیلی متحرک می باشد . در محیط های معمولی بخوبی رشد می کند . یک سم پروتئینی تراوش می کند که مسئول تراوش زیاد مایع در روده باریک می باشد این سم احتمالاً اثر مهمی دارد و به این سبب کم اثر بودن واکسن تزریقی وبا را توجیه می کند .

میکرب وبا می تواند مدت یک هفته در آب زنده بماند که اثر مهمی در انتشار به افراد آدمی دارد . ویبریون التور مدت بیشتری در آب زندگی می کند .

● علائم بالینی

پس از یک دوران پنهانی کوتاه که همیشه کمتر از ۵ روز است ، به ناگهان با استفراغ و اسهال بندنیامدنی آغاز می شود . مدفوع آبکی و مشابه به آب برنج و حاوی دانه های سفید برنجی شکل است ، مدفوع بدون فشار و زور و بدون اختیار خارج می شود و بزودی سبب یک کم آبی شدید خارج سلولی شده و باعث سردی بدن ، کبودی رنگ گردیده بسرعت منجر به بند آمدن ادرار می گردد . علائم کاهش حجم خون ، از بین رفتن کلرورسدیم ، غلیظ شدن خون ، اسیدوز متابولیکی که نتایج آن در کودکان و خردسالان وحشتناک می باشد ( آریتمی قلب ، ضعف و نفخ شکم )

سیر بیماری منوط بسرعت درمان و اصلاح مواد از دست رفته و بی آبی بدن است . اگر درمان مناسب انجام شود بیمار در مدت کوتاهی ( چندین روز ) بدون هیچ عارضه ای بهبود پیدا می کند . در غیاب درمان مرگ و میر در حدود ۵۰ درصد می بشد . با تجویز سم خارجی میکرب هم می توان علائم بالینی را در انسان و در دام ها پدید آورد .

تشخیص باکتری شناسی وبا آسان است ( شکل حاد ) و با آزمایش مدفوع به آسانی میتوان مسئول را یافت .

● درمان

باید هر چه سریعتر به پزشک مراجعه کرد و کاملاً تحت نظر بود . درمان کلی عبارتست از : اصلاح کم آبی و الکترولیت ها با تزریق فراوان و سریع محلول های ایزوتونیک حاوی مقدار لازم کلر ، سدیم ، بی کربناتها همچنین پتاسیم است در صورتی که اسهال طول بکشد در صورت امکان می توان تزریقات داخل سیاهرگی را با قرار دادن لوله معدی و تجویز محلول گلوکز و الکترولیتها جانشین و تکمیل کرد ، مقدار مایعات دفع شده و تجویز شده می باید حساب شود و مساوی به کار برده شود تا از تجویز اضافی مایع احتراز گردد .

مصرف کورتون ، اکسیژن ، پلاسما یا خون ، محرک های قلب ، ‌تنفس و داروهای ضد اسهال معمولی بدون فایده حتی زیانبار است .

● پیش گیری

در مواقع شیوع تمام بیماران اسهالی را می باید جدا کرده و در بیمارستان و در بخش جداگانه ای بستری و درمان کرد و وجود بیماران را به مراکز بهداری گزارش نمود . افراد واکسن زده در تماس بیماران هم باید جدا گردیده و مدت ۵ روز تحت نظر باشند و در مدفوع آنان به جستجوی ویبریون وبا پرداخت و پیش گیری یا درمان شیمیائی برای آنها انجام داد . اجرای قرنطینه در موقع شیوع بیماری در ممالک آلوده و همجوار مفید است .

تزریق واکسن در دو نوبت به فاصله یک هفته در زیر جلد یا داخل جلد بیش از ۶ ماه ایمنی ایجاد نمی کند . به نظر سازمان بهداشت جهانی تزریق واکسن از نظر پیش گری سودی نداشته بلکه به واسطه زیانهای کاهش ایمنی عوارضی هم دارد . تحقیقات لازم برای بدست آوردن واکسن مؤثری در جریان است .

/ozon-mohsen.persianblog.com