رمز و راز مذاکره

مخالفان افراطی دکتر حسن روحانی که فعالیت‌های دیپلماتیک و بین‌المللی وی را به باد انتقاد گرفته‌اند، آن دسته از سیاسیونی هستند که می‌دانند معادلات بین‌المللی چقدر پیچیده است و باز کردن گره‌های فراوان آن به چند مولفه مهم نیاز دارد.

مخالفان افراطی دکتر حسن روحانی که فعالیت‌های دیپلماتیک و بین‌المللی وی را به باد انتقاد گرفته‌اند، آن دسته از سیاسیونی هستند که می‌دانند معادلات بین‌المللی چقدر پیچیده است و باز کردن گره‌های فراوان آن به چند مولفه مهم نیاز دارد. این مولفه‌ها عبارتند از: ۱- شجاعت و توانایی مدیران سیاسی ۲- پشتوانه مردمی ۳- زمان طولانی ۴ - اطمینان از نتیجه ۵- مراقبت از رفتارهای طرف مقابل ۶- هماهنگی در ارکان اصلی مملکت ۷- حرکت برنامه‌یی در مسیر اصول کلی ۸- تفوق بر پیشامدهای احتمالی. اینها به اضافه مولفه‌های فرعی فراوانی باید وجود داشته باشد تا افق مذاکره و رابطه روشن جلوه کند.با وجود اینکه سیاسیون مخالف اصلاحات با رسانه‌های واقعا آزادی که در اختیار دارند در همان مرحله اول مذاکره ایران و امریکا دست به عوام‌فریبی زدند و تبلیغ کردند که چرا امریکا تحریم‌ها را لغو نکرد و چرا اوباما دوباره با اسراییل نرد عشق باخت و چرا غرب حق غنی‌سازی انرژی هسته‌یی، باب میل ما را نپذیرفت؟ و...

اما باید گفت که مذاکرات بین ایران و امریکا راه درازی در پیش دارد و به این زودی‌ها نباید انتظار داشت که دیوارهای بی‌اعتمادی به سرعت و پشت سر هم فرو ریزد. امریکا ۳۴ سال است که با ایران قطع رابطه کرده است. اضافه کنید بر این مدت ۱۵ سالی را که پیش از آن با مقامات فعلی ایران مشکل داشت. مخالفت سرسختانه امام خمینی و شاگردانش با کاپیتولاسیون که به امریکایی‌ها مصونیت قضایی می‌داد و دست آنان را در اعمال هر نوع آقایی بر دربار و ملت ایران باز می‌گذاشت، باز اضافه کنید به این نیم قرن دشمنی، ۱۰ سال پیش از نهضت امام خمینی را که امریکایی‌ها با یک کودتای تجاوزکارانه و دولت مردمی دکتر محمد مصدق را به زیر کشیدند و ... زمام امور مردم را به دست نظامیان ضد مردمی سپردند و محمدرضا پهلوی را مجددا بر اریکه سلطنت نشاندند. آیا اختلافات ۶۰ ساله با انبوهی از مسائل و سوژه‌های قابل بحث در سطح وزرای امور خارجه و یک مکالمه کوتاه تلفنی بین دو رییس که هر دو به گونه‌یی نیازمند هماهنگی بیشتری هستند، می‌تواند یک‌روزه و یک‌ماهه و حتی یک‌ساله با نشست و برخاست‌های فشرده، آن هم صد درصد به نفع ما رفع شود؟سیاستمداران و روزنامه‌نگاران افراطی جناح راست که خود را آگاه بر رموز دیپلماتیک می‌دانند و دوست دارند که هر آنچه آنها می‌گویند عملیاتی شود، این را بدیهی‌ترین معیارهای رفع اختلاف می‌دانند ولی معلوم نیست با چه انگیزه‌یی در چند روز گذشته رییس‌جمهور منتخب مردم و همکاران او را مورد سرزنش قرار می‌دهند که چرا مذاکرات‌تان نتیجه نداد؟به ویژه وقتی طرف‌های امریکایی، بعد از مذاکرات و مکالمه صورت گرفته بر مواضع قبلی خود درباره اسراییل و برنامه هسته‌یی ایران تاکید کردند، قلم مخالفان داخلی تیزتر و کم‌صبری‌ عوامانه بیشتر شد. مگر گفت‌وگو برای رفع اختلافات و حل مشکلات فی‌مابین ایران و امریکا دو طرفه نیست؟ مگر طرف ایرانی از اصول خود و حتی عمده شعارهای خود علیه امریکا، دست کشید که انتظار دارید طرف دیگر در زمان اندک و در مقدمه مذاکرات همه خواسته‌های ما را بپذیرند. رهبری انقلاب در جریان بازدید از نیروی هوایی ارتش (۱۳/۷/۹۲) ضمن تایید اقدامات دیپلماسی ایران در دولت جدید، نقدی هم به موردی از اقدامات صورت گرفته داشتند. در عین حال بی‌اعتمادی خود را به دولت امریکا تکرار کردند. آیا طرف امریکایی با شنیدن نظرات رهبری ایران، فی‌الفور باب مذاکره را مسدود می‌کند و می‌گوید چون ایرانی‌ها هنوز روی مواضع قبلی خود ایستاده‌اند پس نباید برای رفع اختلافات مذاکره کرد؟بالاخره هزاران پیچ و خم در مسیر حرکت به سوی بهبود روابط و هزاران رمز و راز در دل مذاکره نهفته است تا گامی به پیش گذاشته شود و روزهای بدون کینه و دشمنی فراز آید. تندروها و مزاحم‌ها می‌توانند به جای عوام‌فریبی و ایجاد مزاحمت منتقد منطقی رفتار دولتمردان و دیپلمات‌های جمهوری اسلامی ایران باشند و نظرات خود را برای رفع کاستی‌ها از طریق رسانه‌ها یا ارتباط حضوری به گوش آنان برسانند. اخبار یکی دو هفته اخیر نشان می‌دهد که سرسخت‌ترین مخالف مذاکره و رابطه بین ایران و امریکا، اسراییل است. مخالفان داخلی مواظب باشند که روی ریل اسراییل و تندروهای درون حاکمیت امریکا حرکت نکنند. ۱۴/۷/۹۲

مصطفی ایزدی