امنیت فرزندان در آموزه های اسلامی

اسلام دینی است که در مورد تمامی مسائل اجتماعی و خانوادگی اصول و قوانینی را دارد و یکی از این مسائل مهم که به آن اهمیت داده است امنیت کودک در خانواده است. از حقوق فرزندان، امنیت …

اسلام دینی است که در مورد تمامی مسائل اجتماعی و خانوادگی اصول و قوانینی را دارد و یکی از این مسائل مهم که به آن اهمیت داده است امنیت کودک در خانواده است. از حقوق فرزندان، امنیت آنان خواه پیش از ولادت و خواه پس از آن است. زمانی که اسلام در عربستان ظهور کرد بعضی از والدین هیچ ارزش انسانی برای فرزندان خود قائل نبودند. عدم تامین جانی فرزندان بعد از ولادت در زمان جاهلیت رواج داشت. پدران دختران خود را می کشتند و گاه آنان را زنده به گور می کردند. گاهی خانواده های فقیر که توانایی تامین زندگی فرزندان خود را نداشتند بعد از تولد، نوزادان خود را می کشتند و همه اینها ناشی از تبلیغات نادرست اشراف قریش بود. خدای منان از کشتن فرزندان جداً نهی نموده است. یکی از پیمان های زنان تازه مسلمان به هنگام بیعت نیز همین بوده است: "و لا یقتلن اولادهنّ" فرزندان خود را نکشند. در سوره اسراء آیه ۳۱ با ذکر انگیزه فرزندکشی، این کار از گناهان بزرگ شمرده است: "ولا تقتلوا اولادکم خشیه املاقٍ نحن نرزقهم و ایّاکم انّ قتلهم کان خطّأً کبیراً" فرزندانتان را از بیم تهی دستی‌نکشید که ما روزی دهنده آنها و شماییم؛ زیرا کشتن آنها گناهی بزرگ است. خداوند متعال در سوره انعام آیه ۱۴۰ چنین والدینی را زیانکار و گمراه می‌خواند: "قد خسر الّذین قتلوا أولادهم بغیر علمٍ" البته آنان که فرزندانشان را به نادانی کشتند، زیانکارند.‏

والدین نه تنها موظفند که خود حافظان خوبی برای امانت الهی خویش باشند، بلکه باید بکوشند که آنان را از هر گونه گزند و آسیب دور نگه دارند. هر نوع مسامحه در حفظ سلامتی فرزندان، تجاوز به حق امنیت آنان و از نظر عقل و شرع مردود است. کودکان باید در محیطی سالم و در کنار والدین خود با آرامش و آسایش تربیت اسلامی یابند و این والدین هستند که باید امنیت کودکان را قبل از تولد و سپی در محیط خانه و در جامعه تامین نمایند تا کودکان بعد از بزرگ شدن امنیت والدین خود را در کهنسالی و دوران پیری حفظ نمایند.‏

کودک، علاوه بر اینکه حق حیات دارد، حق بهره مندی از امکانات زیستی سالم و کافی را نیز داراست و باید در آسایش و آرامش قرار گیرد. حضور مادر، عامل عمده ای در احساس امنیت کودک است. مادر باید بین مراقبت بی از حد و عدم مراقبت، موازنه درستی برقرار کند.‏

توجه کافی و ابراز عواطف واقعی، اصیل و پایدار باعث می شود که کودک دنیا را امن و قابل اطمینان بیابد. ولی باید برای کودک تدریجاً فرصت هایی فراهم کرد که کودک به روش خود و با توجه به رشد و توانایی های خویش، مهارتی را فراگیرد و با مشکلات خود به طور نسبی دست و پنجه نرم کند. به این ترتیب، کودک به مرور احساس استقلال و اعتماد به نفس می کند و به امکانات و کفایت خود امیدوار می شود. ولی حمایت بیش از حد و یا عدم حمایت موجب می شود که کودک به توانایی های خود شک کند و اعتماد لازم را نسبت به خود به دست نیاورد و نتواند امکانات و توانایی‌های خود را بشناسد. باید در این مسئله نیز اعتدال و میانه روی رعایت شود، در بعضی از خانواده عدم توجه کافی باعث نگرانی و اضطراب کودک گشته و در بعضی دیگر، توجه بیش از حد والدین سبب تربیت نادرست و تنبلی کودک می گردد.‏

کودکان اولین قربانیان سوانح و حوادث هستند. محیط نامناسب و ندانم کاری والدین دو عامل عمده ایجاد خطر برای کودکان است. والدین باید بدانند که کودک در مراحل رشد چه خصوصیاتی دارد و چگونه رفتار می کند تا عوامل ایجاد کننده حادثه را از محیط دور کنند و خطر را به حداقل ممکن برسانند. ادامه زندگی کودک در ابتدای تولد به مراقبت اطرافیان بستگی دارد و کوچک‌ترین بی احتیاطی در نگهداری و مراقبت از او زندگی اش را به خطر می اندازد.

طور کلی والدین در دوران کودکی تامین کننده امنیت فرزندان خود هستند و در این مسیر خداوند همواره یاری رسان خانواده خواهد بود.

مینا شریف زادگان