جمعه, ۲۹ تیر, ۱۴۰۳ / 19 July, 2024
مجله ویستا

مهر ماه؛ جشن ده سالگی انسان‌شناسی و فرهنگ



      مهر ماه؛ جشن ده سالگی انسان‌شناسی و فرهنگ
روابط عمومی

مهر ماه امسال، انسان‌شناسی و فرهنگ، پایان دهمین سالگرد فعالیت خود را جشن می‌گیرد. به رسم هر سال، امسال نیز سالگرد تاسیس این خانواده فکری را در مراسمی در دنیای واقعی گرامی می‌داریم. مراسم، طبق هماهنگی‌های صورت گرفته تا به این لحظه، در عصر روز نهم مهر ماه و در خانه هنرمندان برگزار خواهد شد و ورود برای عموم علاقمندان آزاد است.  اطلاعات نهایی و تکمیلی متعاقبا اعلام خواهد شد.

این مراسم به پاس یک دهه فعالیت گروهیِ داوطلبانه، غیرانتفاعی و غیرسیاسی نهادی علمی است؛ نهادی متشکل از اساتید، دانشجویان، اندیشمندان و هنرمندان از رشته‌های مختلف که در همکاری با یکدیگر تلاش می‌کنند با مطالعات بین رشته‌ای، رویکرد جدید حوزه‌های فرهنگ را شناخته و گسترش دهند. این رویکرد از یکسو بر شناخت حوزه‌ها و شاخه‌های علمی در موضوعات گوناگون و از سوی دیگر بر فرهنگ‌های محلی و منطقه‌ای ایران و جهان استوار است.

به همین بهانه و در آستانه این نشست، بخشی از فعالیت‌های انسان‎شناسی و فرهنگ در طول سال‌های اخیر و به شکلی خلاصه یادآوری می‌شود:

وب‌سایت «انسان‌شناسی و فرهنگ»؛ که از مهر ماه 1384 آغاز به کار کرده است، اکنون با حدود 10 هزار بازدید در روز از 60 کشور جهان، پربیننده‌ترین شبکه علمی – ترویجی به زبان فارسی در سطح جهان به شمار می‌رود. این سایت اخیرا توانست از مرز 13 میلیون بازدید گذر کرده و رده 70 هزارم را در سایت الکسا از آن خود سازد. این رتبه به معنای آنست که از حیث بازدید و در میان کل سایت‌های موجود روی شبکه وب و به تمامی زبان‌ها، 70 هزارمین جایگاه را داریم. سایت جدید انسان‌شناسی و فرهنگ به همراه سایت‎های آن به زبان‌های دیگر، در دست تهیه بوده و به تدریج روی کار خواهند آمد.

 

مرکز اسناد فرهنگی و تاریخی؛ که از فروردین 1388 به منظور گردآوری و استفاده از آرشیوهای تصویری، کتاب‌های چاپی و الکترونیک، فیلم‌ها و سایر اسناد فرهنگی برای اعضا و پژوهش‌های موسسه، ایجاد شد. قوی‌ترین آرشیو این مرکز مربوط به فیلم مستند ایرانی است که تاکنون و با کمک برخی مستندسازان پیش‌‎کسوت، بیش از هزار فیلم مستند، جمع‌آوری و فهرست‌نویسی شده است. همچنین از مهم‌ترین پروژه‌های تعریف شده ذیل اهداف این مرکز، پروژه تاریخ فرهنگی ایران معاصر است که مجموعه‌ای از مصاحبه‌های عمیق با مهم‌ترین و برجسته‌ترین شخصیت‌های فرهنگی، علمی و هنری کشور را دربرمی‌گیرد. از این مجموعه به تازگی و با همکاری نشر مرکز، کتاب گفتگوهای ناصر فکوهی با جلال ستاری منتشر شده است. تاکنون چند ده چهره برجسته در راستای این پروژه مورد مصاحبه قرار گرفته‌اند که داده‌های حاصل از آن‌ها به تدریج و به شیوه‌های مختلف منتشر خواهد شد.

بخش پژوهش؛ از مهم‌ترین دستاوردهای تیم پژوهشی انسان‌شناسی و فرهنگ در سال 1393، برگزیده شدن در مسابقه جایزه بزرگ تهران بوده که توضیحات آن را می‌توانید از اینجا بخوانید. این پژوهش به زودی در قالب کتابی توسط نشر تیسا روانه بازار خواهد شد.

 

از اهداف مهم انسان‌شناسی و فرهنگ، ایجاد و تقویت رویکرد بین‌رشته‌ای در نگاه به مسائل و تحلیل آن‌ها و همچنین ایجاد فضایی برای گفتگو و تبادل اندیشه و همکاری‌های اجرایی‌تر متخصصان حوزه‌های مختلف علمی و هنری با یکدیگر بوده است. به این منظور و در وهله اول، تنوع شاخه‌های موضوعی طراحی شده برای سایت و در ادامه آن، ترکیب و تنوع جلسات یکشنبه‌ها برنامه‌ریزی شده است. در همین راستا و به منظور افزایش همکاری‌های نهادی، انسان‌شناسی و فرهنگ در فاز جدید فعالیت‌های خود، آغاز به امضای تفاهم‌نامه‌هایی با نهادها و سازمان‌هایی کرده که دارای اشتراکاتی در اهداف و فعالیت‌ها هستند. این تفاهم‌نامه‌ها اشکالی از حمایت متقابل و همکاری مشترک را در برخی از حوزه‌های قید شده در متن تفاهم‌نامه، برای طرفین به ارمغان می‌آورند.

طی چند ماه گذشته، انسان‌شناسی و فرهنگ با نهادهایی مختلفی که در زیر آمده است،اقدام به امضای تفاهم‌نامه کرده است.

این تفاهم‌نامه‌ها مدت‌دار بوده و طرفین را در خصوص استفاده از کلیه ظرفیت‌های موجود، جهت اجرای طرح‌های مشترک و تبادل تجارب در زمینه‌های زیر، متعهد خواهند کرد:

  • مبادله‌ی تجربه‌ها، کتب و مجلات تخصصی، بانک‌های اطلاعاتی، نرم‌افزار، فیلم‌ها و نوارهای آموزشی، مطالعاتی و پژوهشی
  • برگزاری نشست‌های تخصصی مشترک
  • حمایت علمی و اجرایی متقابل در برگزاری سمینارها و همایش‌های توافق شده
  • حمایت علمی در تولید ادبیات مرتبط با موضوعات مد نظر
  • ارائه‌ی خدمات مشاوره‌ای متقابل در زمینه‌های تخصصی
  • همکاری در برگزاری دوره‌های آموزشی

تفاهم نامه با مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی

تفاهم نامه با مرکز مطالعات و تحقیقات شهرسازی و معماری ایران

تفاهم نامه با انجمن عکاسان ایران

تفاهم نامه با خانه هنرمندان ایران

تفاهم نامه با کانون معماران معاصر

تفاهم نامه با مرکز معماری حوزه‌ی هنری سازمان تبلیغات اسلامی

تفاهم نامه با پژوهشکده فرهنگ، هنر و ارتباطات

تفاهم نامه با انجمن ژئوپلیتیک ایران

 

بخش آموزش؛ که برنامه‌های آموزشی از جمله کارگاه های فرهنگی و علمی انسان شناسی و فرهنگ را در همکاری با سازمان های گوناگون اجرا می‌کند که برگزاری چند ده کارگاه در موضوعات مختلف هنر و فرهنگ ذیل آن قابل ذکر است. ذیل آموزش همچنین می‌توان از جلسات علمی عمومی صحبت کرد که به برنامه‌های نقد کتاب، نمایش فیلم‌های مستند، نشست‌های تخصصی، برگزاری برنامه‌های هفتگی «یکشنبه‌های انسان‌شناسی و فرهنگ» اختصاص دارد. از اهداف مجموعه‌ی «انسان شناسی و فرهنگ» ترویج فرهنگ در همه ابعاد آن است. این امر در ابتدا صرفا از طریق  وب‌سایت «انسان شناسی و فرهنگ» انجام می‌گرفت اما در راستای سیاست گسترش فعالیت‌ها، تصمیم گرفته شد که ترویج فرهنگ و رشد و توسعه علمی این مجموعه و اعضایش بتواند به صورت‌های دیگری نیز در جهان واقعی در کنار جهان مجازی انجام بگیرد. جلسات علمی «انسان شناسی وفرهنگ» با این هدف طراحی شده و به اجرا درآمدند. از جمله این جلسات به موارد زیر اشاره می‍کنیم:

نشست تخصصی «هنر عامه»، به همت گروه انسان‌شناسی هنر فرهنگستان هنر با همکاری انتشارات گل‌آذین، آذر 1388

«انسان‌شناسی تاریخی و هویت ملی»، با سخنرانی دکتر شروین وکیلی، آبان 1387

 «انسان‌شناسی علم» با حضور دکتر نهال نفیسی، ، دی 1387
 «جامعه طبیعی و جنگ: نیچه و برگسون»، با سخنرانی دکتر آرنو فرانسوا (استاد فلسفه دانشگاه تولوز فرانسه)، زمستان 1387
«انسان‌شناسی سیاسی با تاکید بر مورد آلمان شرقی» (همراه با نمایش فیلم دیورا برلین) ، دکتر ناصر فکوهی، آذر 1388
 برگزاری جلسه معرفی دو کتاب «نوت بوک» اثر ژوزه ساراماگو و «خاکستر گرم» اثر شاندور مارائی با همکاری نشر ثالث، آبان 1390
 نقد و بررسی کتاب «نظر کرده»، اثر فرشته بهرامی، با همکاری نشر آموت، آبان 1390
 نقد و بررسی کتابی از نشر گل آذین با عنوان «همسازی و تعارض در هویت و قومیت»، اسفند 1389
 نقد و بررسی کتابی از نشر جاوید با عنوان «سقراط‌هایی از گونه ای دیگر : روشنفکران در تمدن عربی»، اسفند 1389
 ایران، جنوب غربی» ساخته محمدرضا فرطوسی،  اسفند 1390
 «آسکو» و «بهارگاه» ساخته محمدعلی هاشم زهی،  آذر 1390
 «فرشته‌ای روی شانه راست من» ساخته آزاده بی‌زارگیتی، آذر 1390
«مادرم بلوط» ساخته محمود رحمانی، مهر 1390
«آخرین روزهای زمستان» ساخته مهرداد اسکویی، خرداد 1390
«خواب خورشید» ساخته ناصر صفاریان،  اردیبهشت 1390
«ایران، جنوب غربی» ساخته محمدرضا فرطوسی، اسفند 390
«تعزیه» ساخته حسین طاهری‌دوست، بهمن 1391
«روژگیران» اثر مهرداد اسکویی و «چه سرسبز بود دره ما» ساخته فرشته جغتایی، آذر 1391
«این سخن، آبی است» ساخته رضا مجلسی ، آبان 1391
«گنبد مینا» ساخته محمد احسانی، ، مهر 1391
«دهنبی» ساخته کمل زحمتکش با حضور کارگردان ، فروردین 1391

اما مهم‌ترین این برنامه‌ها در قالب جلسات هفتگی «یکشنبه‌های انسان‌شناسی و فرهنگ» به انجام می‌رسد که دو دوره از آن به طور موفقیت‌آمیز و با برگزاری شصت جلسه برگزار شد. در این جلسه‌ها مجموعا، 60 فیلم مستند پخش شد و حدود 120 سخنرانی صورت گرفت. همچنین از 8 پیش‌کسوت عرصه‌های مختلف علم و هنر تقدیر به عمل آمد. فهرست یکشنبه‌های برگزار شده به شرح زیر است:

نشست نخست: سکونتگاه های غیر رسمی در ایران (21 مهر 1392)
http://www.anthropology.ir/node/19994
نشست دوم: کردارشناسی جانوری و شهر (28 مهر 1392)
http://www.anthropology.ir/node/20060
 نشست سوم: نقد نظریه فرهنگ فقر و مطالعه ای بر فقر و همبستگی (5 آبان 1392)
http://anthropology.ir/node/20170
نشست چهارم: دین، شهر و هویت (12 آبان 1392)
http://www.anthropology.ir/node/20271
نشست پنجم: کالایی شدن، سرمایه مالی و هنر(19 آبان 1392)
http://anthropology.ir/node/20376
نشست ششم: نشانه شناسی و معنا ( 26 آبان 1392)
http://www.anthropology.ir/node/20472
نشست هفتم: پیامدهای اجتماعی طرح‌های توسعه‌ای ( 3 آذر 1392)
http://anthropology.ir/node/20470
نشست هشتم: نگاهی به تاریخ فیلم مستند (10 آذر 1392)
http://anthropology.ir/node/20704
نشست نهم: فرهنگ و محیط زیست (17 آذر 1392)
http://www.anthropology.ir/node/20798
 نشست دهم: هنـر و شهـر (24 آذر 1392)
http://anthropology.ir/node/20934
نشست یازدهم: تهران، هنر مفهومی (1 دی 1392)
http://anthropology.ir/node/21013
نشست دوازدهم: چالش های باستان شناسی معاصر (8 دی 1392)
http://anthropology.ir/node/21094
نشست سیزدهم: نشانه شناسی و فرهنگ (15 دی 1392)
http://anthropology.ir/node/21218
نشست چهاردهم: زبان و شهر (22 دی 1392)
http://anthropology.ir/node/21327
نشست پانزدهم: اولوهیت زن و تندیسکهای پیشاتاریخ (6 بهمن 1392)
http://anthropology.ir/node/21559
نشست شانزدهم: فضایی شدن مفهوم جهان سوم و مسائل آن؛ مورد ایران(13 بهمن 1392)
http://anthropology.ir/node/21749
نشست هفدهم: تاریخ فرهنگی ایران معاصر(20 بهمن 1392)
http://anthropology.ir/node/21855
نشست هجدهم: خانواده و مصرف فرهنگی (27 بهمن 1392)
http://anthropology.ir/node/21857
نشست نوزدهم: جامعه و فرهنگ بلوچ؛ ساختارها و چشم اندازها (4 اسفند 1392)
http://www.anthropology.ir/node/22152
نشست بیستم: نگاهی به تاریخ کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان (11 اسفند 1392)
http://www.anthropology.ir/node/22211
نشست بیست و یکم: «آیین‌های نوروزی» و تقدیر از علی بلوک‌باشی (17 فروردین 1393)
http://anthropology.ir/node/22487
بیست و دومین یکشنبه انسان‌شناسی و فرهنگ: ترویج علم در ایران (24 فروردین 1393)
http:/anthropology.ir/node/22587
نشست بیست و سوم: «اپرای عروسکی» (31 فروردین 1393)
http://anthropology.ir/node/22673
نشست بیست و چهارم: «تعریف و نوع شناسی رابطه اجتماعی و تقدیر از عبدالحسین نیک گهر» (7 اردیبهشت 1393)
http://anthropology.ir/node/22839
نشست بیست و پنجم: «اقتصاد و فرهنگ» (14 اردیبهشت 1393)
http://anthropology.ir/node/22941
نشست بیست و ششم: «معنویت در شهر» (21 اردیبهشت 1393)
http://anthropology.ir/node/23130
نشست بیست و هفتم: «مرمت شهری» (28 اردیبهشت 1393)
http://anthropology.ir/node/23253
نشست بیست و هشتم: «انسان شناسی بدن» (4 خرداد 1393)
http://anthropology.ir/node/23357
نشست بیست و نهم: فرهنگ گیلان (11 خرداد 1393)
http://anthropology.ir/node/23216
نشست سی‌‌ام: ساز و فرهنگ (18 خرداد 1393)
http://anthropology.ir/node/23319
نشست سی‌‌ و یکم: خانه و فرهنگ (25 خرداد 1393)
http://anthropology.ir/node/23736
نشست سی و دوم: انسان‌شناسی خانه و فضاهای درونی (4 آبان 1393)
http://anthropology.ir/node/25463
نشست سی و سوم: انسان‌شناسی تصویری و امر مناسکی (11 آبان 1393)
http://anthropology.ir/node/25632
 نشست سی و چهارم: پخش سه مستند با موضوع تاریخ (18 آبان ۱۳۹۳)
http://anthropology.ir/node/25678
 نشست سی و پنجم: پخش سه مستند با موضوع شهر (25 آبان 1393)
http://anthropology.ir/node/25792
نشست سی و ششم: سه نسل مستندسازان ایران، در گفتگوی محمد تهامی‌نژاد، ناصر فکوهی و یاسر خیر ( ۲ آذر ۱۳۹۳)
http://anthropology.ir/node/25948
نشست سی و هفتم: بحران‌های طبیعی و شهر (9 آذر 1393)
http://anthropology.ir/node/26187
نشست سی و هشتم: نشانه، جنسیت و شهر (16 آذر 1393)
http://anthropology.ir/node/26309
نشست سی و نهم: فرهنگ و مصرف آب (۲۳ آذر ۱۳۹۳)
http://anthropology.ir/node/26385
نشست چهلم: زبان و قدرت (۷ دی ۱۳۹۳ )
http://anthropology.ir/node/26485
​ نشست چهل و یکم:  شهر و فضا (۱۴ دی ۱۳۹۳)
http://anthropology.ir/node/26760
​ نشست چهل و دوم: انسان شناسی زیستی (۲۱ دی ۱۳۹۳)
http://anthropology.ir/node/26798
نشست چهل و سوم: شهر و کالبد (28 دی ۱۳۹۳)
http://anthropology.ir/node/27129
نشست چهل و چهارم: شهر و معماری (5 بهمن ۱۳۹۳)
نشست چهل و پنجم: شهر و سلامت زنان (12 بهمن 1393)
http://anthropology.ir/node/271
نشست چهل و ششم: شهر و آموزش (19 بهمن 1393 )
http://anthropology.ir/node/27329
نشست چهل و هفتم: فرهنگ و فناوری اطلاعات (26 بهمن 1393 )
http://www.anthropology.ir/node/27476
نشست چهل و هشتم: صدا در شهر (3 اسفند 1393 )
http://www.anthropology.ir/node/27599
نشست چهل و نهم: جامعه‌شناسی تاریخی (10 اسفند 1393)
http://www.anthropology.ir/node/27783
نشست پنجاهم: فرهنگ و اسطوره (۱۷ اسفند ۱۳۹۳)
http://anthropology.ir/node/28211
نشست پنجاه و یکم: کودک، روان‌شناسی و فرهنگ (16 فروردین 1394)
http://www.anthropology.ir/node/28644
نشست پنجاه و دوم:«فرهنگ عشایر  (23 فروردین 1394)
http://anthropology.ir/node/28433
نشست پنجاه و سوم: خانواده در عکس  (30 فروردین 1394)
نشست پنجاه و چهارم: ایران باستان  (6 اردیبهشت 1394)
نشست پنجاه و پنجم: فرهنگ و موسیقی  (13 اردیبهشت 1394)

http://anthropology.ir/node/28772

نشست پنجاه و ششم: فرهنگ و بازار  (20 اردیبهشت 1394)
نشست پنجاه و هفتم: فرهنگ روزمره و استرس (27 اردیبهشت 1394)
نشست پنجاه و هشتم: فرهنگ مردمی (3 خرداد 1394)
پنجاه و نهمین نشست «یکشنبه های انسان شناسی و فرهنگ»: کلان‌شهر و فرهنگ (10 خرداد 1394)

نشست شصتم: نظام‌های سرمایه داری و فرهنگ (17 خرداد 1394)

http://www.anthropology.ir/node/29390

 

بخش چاپ و نشر؛ که فعالیت‌های انتشاراتی در همکاری با گروهی از ناشران کشور برای چاپ کاغذی و الکترونیک در زمینه‌های فرهنگی و انتشار ویژه‌نامه‌های الکترونیک در زمینه‌های مختلف فرهنگی را پی می‌گیرد و به زودی اولین سری کتاب‌های آن روانه بازار خواهد شد. از جمله آثار منتشر شده که حاصل همکاری انسان‌شناسی و فرهنگ و انتشارات مختلف هستند می‌توان به صد و یک پرسش از فرهنگ، گفتگو با جلال ستاری، در ستایش دوچرخه و... اشاره کرد. همچنین ویژه‌نامه‌های فرهنگ ژاپن، فرهنگ فرانسه، شهر و فرهنگ، زبان و متن، فیلم مستند، هانری لوفبور، لوی اشتروس، پیر بوردیو و... توسط این بخش تاکنون منتشر شده و بر روی سایت در اختیار علاقمندان قرار گرفته است.

 

بخش صوتی و تصویری؛ که پشتیبانی فنی سایت و ضبط و ثبت صوتی- تصویری جلسات و همایش‌ها و سخنرانی‌های مربوط به انسان‌شناسی و فرهنگ و کلیه‌ی هماهنگی‌های رسانه‌ای گروه را در اختیار دارد و در آینده‌ای نزدیک فایل صوتی و تصویری جلسات و برنامه‌های انسان‌شناسی و فرهنگ و همچنین برخی فیلم‌های آموزشی و مصاحبه‌های ارزشمند طراحی شده به منظور توزیع در شبکه وب را منتشر خواهد کرد.

 

بخش محصولات فرهنگی و هنری؛ این بخش نیز با تولید برخی محصولات فرهنگی که هم‌اینک صرفا در قالب هدایا به میهمانان برنامه‌ها یا برنامه سالگرد داده می‌شود کار خود را شروع کرده و در آینده بناست بتواند تولید محصولات فرهنگی عمومی‌تر جهت ارائه به عموم علاقمندان را نیز در دستور کار خود قرار دهد.

 

حفظ این نهاد علمی مستقل، تاکنون صرفا با پشتکار، عشق و حمایت‌های بی‌دریغ دوستان زیادی ممکن شده که با فعالیت‌های علمی، هنری، فنی و اجرایی خود ما را یاری دادند، در تایپ و نمونه‌خوانی مقالات قدیمی یاری‌مان کردند، با کمک‌های مالی خود ولو کوچک و در حد چند هزار تومان، حامی ما بودند، در جلسات حضور داشتند و ما را از پیشنهادات، انتقادات و محبت‌های بی‌دریغشان محروم نکردند که در همین جا از تک‌تک آن‌ها تشکر و پیشاپیش برای حضور در گردهمایی دهمین سالگرد، دعوت می‌کنیم.