دوشنبه, ۱ مرداد, ۱۴۰۳ / 22 July, 2024
تغییر ذائقه در۷۵ سالگی
![تغییر ذائقه در۷۵ سالگی](/web/imgs/16/160/41c3r1.jpeg)
جمعیت سالمند جهان روزبهروز در حال افزایش است این در حالی است که تعداد زنان سالمند ۳ برابر مردان برآورد شده است. اگرچه برخی سالمندان افراد فعال و شادابی هستند اما کم نیستند سالمندانی که با عبور از مرز ۷۵ سالگی دچار برخی مشکلات میشوند...
تغییرهای فیزیولوژیک و جسمانی نظیر کاهش احساس گرسنگی و تشنگی در کنار برخی تغییرهای روانی مانند گوشهگزینی و میل به تنهایی باعث تغییر آداب و شیوه زندگی بسیاری از سالمندان میشود. پزشکان و متخصصان تغذیه میگویند کلید سلامت در دوران سالمندی، تغذیه متعادل و متنوع و داشتن فعالیت فیزیکی مناسب است. در «سالمندان» این هفته برخی از تغییراتی را که بعد از ۷۵ سالگی رخ میدهد و بهخصوص بر ذائقه و عادتهای غذایی سالمندان اثرگذار است، مرور میکنیم، با این امید که خانوادهها توجه بیشتری به این نکتهها داشته باشند.
● کاهش اشتها
با افزایش سن، بهخصوص بعد از ۷۵ سالگی، اشتهای فرد کاهش مییابد و به همین علت بیشتر سالمندان دچار کاهش وزن تدریجی میشوند. دلیل اصلی این موضوع، بروز اختلال در کارکرد درست سیستم اعلام سیری و گرسنگی در مغز است. بعد از ۷۵ سالگی، مغز فرمان گرسنگی صادر نمیکند و به همین علت فرد معمولا ساعتهای طولانیتری احساس سیری دارد. این مساله به مرور باعث کاهش ریزمغذیها و موادمعدنی در بدن میشود.
● کاهش پرزهای چشایی
بعد از ۷۵ سالگی، تعداد پرزهای چشایی کاهش مییابد و به حدود یکسوم دوران جوانی میرسد. تعداد باقیمانده پرزها نیز به خوبی مزهها را منتقل نمیکنند و سالمند به خوبی نمیتواند مزه شیرین، شور، ترش و تلخ و بهخصوص مزه شور را از هم تشخیص دهد. به همین دلیل میزان بیشتری نمک یا شکر به غذای خود میافزاید و این مساله خطر ابتلا به فشارخون بالا یا دیابت را افزایش میدهد.
● کاهش حس تشنگی
تشنگی، زنگ خطری است که نشان میدهد بدن دچار کمآبی شده است. با افزایش سن، این سیستم نیز دچار مشکل میشود. یعنی این زنگ خطر در سالمندان زمانی به صدا درمیآید که کمآبی به نقطه خطرناکی رسیده باشد. از سوی دیگر، کاهش میزان آب ذخیره در بدن خود خطر کمآبی و عوارض ناشی از آن را دوچندان میکند. در
۲۰ سالگی، ۶۰ تا ۶۵ درصد بدن یک فرد را آب تشکیل میدهد و حجم زیادی از این آب در ماهیچهها وجود دارد اما به مرور، از میزان این آب کاسته میشود و تقریبا به حدود ۵۵ تا ۶۰ درصد میرسد. دلیل آن هم تحلیل عضلات و ماهیچههاست. نکته دیگر اینکه در ۲۰ سالگی، در هر دقیقه عروق ۱۴۰ میلیلیتر خون از خود عبور میدهند در حالی که در ۷۰ سالگی، این میزان به ۸۰ میلیلیتر میرسد، یعنی عبور ریزمغذیها، عناصر معدنی و سموم از خون کمتر و کندتر انجام میشود و این موضوع خود باعث از بین رفتن تعادل عناصر معدنی خون میشود. برای پیشگیری از بروز کمآبی بدن، توصیه میشود سالمندان بدون توجه به حس تشنگی، مرتب در طول روز آب بنوشند. مصرف روزانه ۵/۱ لیتر آب (معادل ۸ لیوان) برای این گروه سنی ضروری است.
● کاهش حس بویایی
بویایی نقشی اساسی در تحریک اشتها و در تشخیص مزهها دارد. مردان از سن ۲۰ سالگی، بهتدریج حس بویایی خود را از دست میدهند اما این حس در زنان پایدارتر است و تا رسیدن به یائسگی همچنان قدرتمند کار خود را ادامه میدهد. کاهش قدرت بویایی بهتدریج اتفاق میافتد و بازگشتی ندارد، به همین علت معمولا بعد از ۷۵ سالگی، اثر منفی بر اشتهای فرد میگذارد.
● کاهش قدرت بینایی
خوب دیدن غذا و تشخیص رنگها از محرکهای اشتها محسوب میشود پس کاهش قدرت بینایی در کاهش میل به غذا نقش دارد. انتخاب عینک مناسب، درمان بیماریهای چشمی و بهرهگیری از نور کافی، بدون?شک باعث میشود میل سالمند به صرف غذا بیشتر شود.
● افزایش مشکلات دهان و دندان
بروز مشکلاتی در جویدن غذا و احساس درد هنگام گاززدن یا جویدن نیز میتواند باعث شود سالمند تنوع غذایی خود را کاهش دهد. سالمندانی که از پروتزهای دندانی استفاده میکنند نیز گاهی دچار این مشکل میشوند چون مشکل صورت با افزایش سن تغییر میکند و پروتزی که در ۶۵ سالگی مناسب فک است، در ۷۰ سالگی دیگر کارآمد نیست. مراجعه مرتب به دندانپزشک و رفع این مشکل میتواند به سالمند در داشتن رژیم غذایی متنوع و متعادل کمک کند.
● بروز اختلالهای حرکتی
لرزش اندامها و کاهش قدرت ماهیچهها از عواملی هستند که سالمند را از پخت وصرف غذا منصرف میکنند.
● افزایش مشکلات گوارشی
با افزایش سن، سیستم گوارش دچار تغییرات اساسی نمیشود ولی تغییرات کوچک به هر حال بر توانایی هضم و جذب موادغذایی تاثیر میگذارند. کاهش ترشح بزاق، در کنار مشکلات دندانی و خوب نجویدن غذا، بر هضم غذا تاثیر دارد. در این شرایط، غذا دیرتر هضم میشود، احتمال بروز یبوست افزایش مییابد، ویتامینها و موادمعدنی بهخصوص کلسیم کمتر جذب میشود و مصرف مکملهای ویتامینی و مواد معدنی ضرورت پیدا میکند.
● بروز اختلالهای متابولیکی
با افزایش سن، میزان جذب سلولی ویتامینها و قند کاهش مییابد. از سوی دیگر، بروز اختلالهای هورمونی، سلامت فرد را تهدید میکند. برخی افراد هم دچار مقاومت به انسولین میشوند و در طول سالها این مساله میتواند باعث بروز دیابت نوع ۲ شود و اگر درمان نشود، با عوارض شدیدی بهخصوص بر عروق خونی همراه خواهد بود.
● الفبای تغذیه سالم در دوران سالمندی
قند بیشتر، چربی بیشتر: در افراد سالمند، مخصوصا آنهایی که اهل تحرک، پیادهروی و ورزش هستند، میزان دریافت انرژی به نسبت کمتر از میزان صرف انرژی است. به همین دلیل باید میزان مصرف قند و چربی، بهخصوص قندهای پیچیده و چربیهای مفید را افزایش دهند.
مصرف حداقل ۳ وعده غذا در روز: لازم است فرد سالمند حداقل در طول روز ۳ وعده غذایی اصلی داشته باشد. حجم هر وعده به نیازهای تغذیهای و اشتهای او بستگی دارد؛ اگر در هر وعده اشتهای کافی نداشت، میتواند مقداری از غذا را در زمانی مصرف کند که میل بیشتری صرف غذا دارد. مصرف میانوعدههایی مثل ماست یا آبمیوه نیز توصیه میشود.
مصرف منابع پروتئین: برای پیشگیری از تحلیل عضلات توصیه میشود فرد سالمند حداقل یک وعده در روز غذای غنی از پروتئین مصرف کند. مصرف منابع لبنیات در هر وعده میتواند پروتئین و کلسیم موردنیاز بدن را تامین کند.
هر روز ۳ واحد میوه و سبزی: مصرف روزانه میوه و سبزی میتواند نیاز این گروه سنی به فیبر، ویتامین و نمکهای معدنی را برطرف کند. برای پیشگیری از بروز مشکلات گوارشی میتوان بخشی از میوه یا سبزی مصرفی سالمند را بخارپز کرد.
مصرف نشاسته در هر وعده: سبزیهای خشک، برنج، سیبزمینی و موادغذایی بر پایه غلات مثل نان، شیرینی و غلات صبحانه میتواند انرژی لازم روزانه فرد سالمند را تامین کند.
نوشیدن مرتب آب: فرد سالمند باید مرتب آب بنوشد و منتظر تشنگی نماند. آب، چای، آب سبزیها، شیر و آبمیوه همگی مفیدند.
ترجمه: سمیه مقصودعلی
تعمیرکار درب برقی وجک پارکینگ
دورههای مدیریتی دانشگاه تهران
فروش انواع ژنراتور دیزلی با ضمانت نامه معتبر
ویدیوهای آموزشی هفتم
مسعود پزشکیان ایران دولت چهاردهم مجلس شورای اسلامی دولت سیزدهم رهبر انقلاب پزشکیان دولت محمدجواد ظریف رئیس جمهور مجلس انتخابات
تهران اهواز شهرداری تهران شورای شهر تهران هواشناسی اربعین تب دنگی پشه آئدس سازمان هواشناسی وزارت بهداشت قتل پلیس
واردات خودرو خودرو قیمت خودرو بازار خودرو قیمت دلار ایران خودرو حقوق بازنشستگان مالیات قیمت طلا برق بازنشستگان سایپا
بازی مهران مدیری حسین انتظامی سعید راد تلویزیون سینمای ایران فضای مجازی عاشورا کربلا محرم دفاع مقدس رسانه ملی
هوش مصنوعی دانش بنیان فناوری حوزه علمیه دانشگاه آزاد اسلامی اختلال جهانی باتری
جو بایدن دونالد ترامپ آمریکا رژیم صهیونیستی یمن اسرائیل فلسطین غزه روسیه چین جنگ غزه ایالات متحده آمریکا
فوتبال پرسپولیس استقلال نقل و انتقالات لیگ برتر باشگاه پرسپولیس لیگ برتر ایران نقل و انتقالات لیگ برتر باشگاه استقلال المپیک 2024 پاریس المپیک تراکتور
اینترنت ایلان ماسک تبلیغات سرعت اینترنت همستر کامبت فیلترینگ گوگل ویندوز ناسا سامسونگ تلگرام
خواب دیابت فشار خون مغز افسردگی ویتامین چای قند بیماری تب دنگی