کدام ۳ بعدی بهتر است

مقایسه روش های انفعالی و پویا در فناوری ۳ بعدی سازی

همه فناوری‌های سه‌بعدی زیر چتر دو فناوری قرار می‌گیرند که شامل فناوری انفعالی سه‌بعدی (passive ۳D) و فناوری پویای سه‌بعدی (active ۳D) هستند.

در بازار امروز سه بعدی چند تکنیک سه بعدی سازی هستند که زیر مجموعه فناوری انفعالی قرار می گیرند. موضوعاتی که در اینجا مورد توجه ما است، سیستم هایی هستند که به صورت گسترده در بازی ها مورد استفاده قرار می گیرند و از قابلیت تطبیق پذیری بیشتری برخوردارند.

از جمله آنها سیستم ایجاد پلاریزه کردن (polarization) است که از یک مجموعه عینک ارزان قیمت با فیلترهای پلاریزه بهره می برد. صفحه نمایش هایی که این نوع برجسته بینی را مورد پشتیبانی قرار می دهند، به فیلترهایی مجهزند که با پلاریزاسیون در جهت مخالف، لنز هر چشمی عینک را قادر می سازد تا تصویر صحیح را دریافت کند. ما در اینجا قصد داریم تا این دو فناوری عمده سه بعدی را با هم مقایسه کرده و مزایا و معایب شان را برای شما شرح دهیم.

۱ ـ فناوری ۳ بعدی انفعالی

برجسته بینی سه بعدی قرار است مدت ها در خدمت بشر بماند. در مراحل اولیه نتایج استفاده از آن ناامید کننده بود، اما به مرور کیفیتش آنچنان بهبود یافت که توانست به منازل راه یابد. امروزه از رایانه ها گرفته تا تلفن های همراه، در هر اکوسیستمی حداقل چند مدل گجت یافت می شود که هر یک به شکلی نگارشی از برجسته بینی را مورد پشتیبانی قرار می دهند. همین مسأله باعث می شود کاربران علاقه مند شوند که تفاوت بین فناوری های سه بعدی موجود را بدانند. شاید این مطلب بتواند به شما کمک کند که کدام سیستم سه بعدی برای شما بهتر است تا روی آن هزینه کرده وآن را به پیکر بندی رایانه دسکتاپ مخصوص بازیتان اضافه کنید. سیستم های سه بعدی انفعالی نسبت به سیستم های سه بعدی پویا تفکیک پذیری (رزولوشن) پایین تری دارند چون در هر لحظه شیشه پلاریزه هر چشمی عینک سه بعدی جلوی نیمی از خطوط تشکیل دهنده تصویر را به ازای هر چشم (تحت راستای محور Y) می گیرد. بدین ترتیب شما تنها ۵۴۰ خط از یک تصویر استاندارد ۱۰۸۰p را به ازای هر چشم مشاهده می کنید. برای تصاویر ۷۲۰p رزولوشن به ازای هر چشم حتی از ۳۶۰ خط تصویر نیز کمتر است. البته این موضوع اصلا توسط کاربر حس نمی شود و تفکیک پذیری تصاویر آنقدر زیاد و روشن هست که تجربه مشابهی به شما ببخشد.

ـ این نوع برجسته بینی هیچ مشکلی با نرخ اسکن تصویر ندارد و به همان خوبی روی صفحه نمایش های ۶۰ هرتزی کار می کند که روی صفحه نمایش های گرانقیمت ۱۲۰ هرتزی عمل می نماید.

ـ سیستم های سه بعدی انفعالی با ارزانترین قیمت قابل تولید هستند و به همین علت بسیار ارزان هم فروخته می شوند. تطبیق پذیری آنها با تعداد زیادی از سیستم ها از کنسول های مستقل بازی گرفته تا رایانه ها نیز به آسانی صورت می گیرد.

ـ روشنی تصویر نیز در سیستم سه بعدی انفعالی مقدار نوری که هر چشم دریافت می کند را به خاطر فیلترهای به کار برده شده تنها مقدار ناچیزی کاهش می دهند، که تجربه بصری بسیار راحتی را به آن می بخشد.

ـ صفحه نمایش های انفعالی رایانه های دسکتاپ همه انواع خروجی های تصویری از DVI تکی گرفته تا HDMI و درگاه اتصال DisplayPort را مورد استفاده قرار می دهند. بیشتر صفحه نمایش های انفعالی به صورت محلی از پخش کننده های بلو ـ ری و کنسول های بازی مجهز به HDMI نگارش ۳ / ۱ و بالاتر از آن پشتیبانی به عمل می آورند.

ـ عینک های سه بعدی انفعالی بسیار ارزان بوده و نیاز به مواظبت و نگهداری ندارند. این عینک ها به آسانی در هر جا قابل دسترس بوده و برندهای مختلف آنها بین سیستم هایی که فناوری انفعالی را به کارمی برند، قابل جایگزینی و استفاده هستند.

۲ ـ فناوری ۳ بعدی پویا

استفاده از سیستم سه بعدی پویا (active ۳D) تنها یک راه دارد و آن هم استفاده از عینک های شاتر (shutter glasses) است. این عینک ها به منظور ایجاد عمق در تصویر در فواصل زمانی مشخص از پخش تصویر جلوگیری به عمل می آورند (زمانبندی آن متناسب با صفحه نمایش است). صفحه نمایش ها و به تبع آنها عینک ها، نیازمند برخورداری از نرخ بالای تازه سازی تصویر و همچنین نرخ اسکن بالا هستند تا ادراک صحیحی از تصویر سه بعدی را برای کاربر ایجاد کنند. در مورد تلویزیون، ۱۰۰ هرتز یا حدود آن قابل قبول است. اما برای بازی حداقل به ۱۲۰ هرتز یا بیش از آن نیاز داریم تا ۶۰ هرتز به ازای هر چشم را تامین کند.

ـ فناوری سه بعدی پویا به علت این که در هر لحظه تفکیک پذیری کاملی از تصویری را که مشاهده می کنید به چشم شما ارائه می دهد، در کل از کیفیت تصویر بهتری برخوردار است. بنابراین در تئوری جزئیات در سیستم سه بعدی پویا نسبت به سیستم انفعالی بهتر به نظر می رسد. موضوعی که در عمل تفاوتی را ایجاد نمی کند. در عمل سیستم پویا به دلیل روشن و خاموش شدن های مداوم تصویر باعث ایجاد سردرد و گیجی می شوند. بخصوص اگر تنظیم بین عینک و صفحه نمایش بخوبی انجام نشده باشد.

ـ قیمت سیستم سه بعدی پویا به صورت قابل ملاحظه ای گرانتر از رقیب انفعالی اش است. اجزای الکترونیکی که برای تقویت نرخ تازه سازی تصویر صفحه نمایش ها لازم است به همراه گرانی عینک های شاتر، سیستم پویا را در مقایسه با سه بعدی انفعالی، بسیار گرانقیمت و البته سنگین تر کرده است. موضوعی که باعث خستگی سروگردن در درازمدت می شود. ـ از آنجا که روی هر لنز به طور متناوب از نمایش تصویر جلوگیری می شود، سیستم های سه بعدی پویا، تصاویر تیره تری را نمایش می دهند. به همین منظور فناوری هایی نظیر تقویت نور به کار برده می شود تا به تعدیل این تیرگی کمک کند. با این حال تنها صفحه نمایش های معدودی در بازار داریم که چنین سیستم هایی را مورد پشتیبانی قرار می دهند.

ـ فناوری سه بعدی پویا روی رایانه های دسکتاپ نیازمند پهنای باند بسیار قوی است. به همین دلیل اتصال پذیری با انشعاب دوبل ( dual-link DVI) تنها گزینه قابل انتخاب پیش رو است. در نتیجه در سیستم سه بعدی پویا از آن آسایش استفاده از HDMI و DisplayPort که در سه بعدی انفعالی امکانپذیر است، هیچ خبری نیست.

ـ همچنین صفحه نمایش ها به یک ساطع کننده درونی یا مجزا نیاز دارند. این عینک ها نیاز به باتری قابل شارژ نیز دارند که هر ۱۲ تا ۱۵ ساعت باید شارژشان کنید.

جواد ودودزاده