سه شنبه, ۱ خرداد, ۱۴۰۳ / 21 May, 2024
ریشه خرافه جهل است
بحث خرافه و اعتقاد به آن مربوط به امروز و دیروز نیست و از قدیمالایام وجود داشته است. به عنوان مثال داستان قمر در عقرب (ماه بد و خوب)، در اشعار حافظ هم هست، اما قاعدتا وقتی چیزی علمی نیست یا باید فراعلم (فرادانش) باشد یا فروعلم که به آن خرافه میگویند.
در خصوص خرافههای رایج در ازدواج هم باید گفت اصولا این قبیل باورها، دو وجه بیشتر ندارد یا تاثیرگذار است یا نیست، اما مهم این است که تاثیرپذیری از آن به ماهیت خرافه بستگی ندارد، بلکه به میزان تلقینپذیری افراد بستگی دارد. به طور مثال، کسی که به چشم زخم اعتقادی ندارد، دیگران هرچه بد بگویند و انرژی منفی بفرستند، اثر بدی در زندگی فرد نمیگذارد و جو منفی ایجاد نمیکند، اما اگر فردی خود به این قبیل مسائل اعتقاد داشته باشد، با تلقین، تاثیر مثبت و منفی آن را خواهد دید، اما معمولا کسانی که از اعتقادات محکمی برخوردارند و معتقدند به: «لاحول ولاقوه الا بالله»، نه اعتقادی به این خرافهها دارند و نه برای رفع مشکلات یا نیکبختی خود و اطرافیانشان سراغ آن میروند. ریشه هرگونه خرافه از جمله خرافات رایج در ازدواج، در جهل و نادانی است. یک کوچه تاریک هم سرشار از وهم است، اما اگر یک چراغقوه در آن روشن کنید، تمام کوچه روشن و جزئیات آن مکشوف شده و تمام توهمات نیز از بین میرود.
اما اینکه چطور این خرافه نشات گرفته از جهل یک فرد یا گروهی از افراد، رایج و شایع میشود به انتقال سینه به سینه آن مربوط است. معمولا این اعتقاد جاهلانه از طریق والدین به فرزندان یا به اطرافیان و دوستان منتقل شده و تبدیل به جهل مرکب و تعصب میشود که عدهای به آن روی آورده و انجام میدهند، بدون آن که به اصل و ریشه آن توجهای داشته باشند و به این ترتیب کمکم خرافهها بخشی از عادات و رسوم یک قوم میشود.
اما شما اعتقاد به اینگونه خرافهها را هیچگاه در دو دسته از افراد مشاهده نمیکنید؛ اول افراد متقی و با خدا و دوم در عالمان و دانشمندان. در واقع دانش و بینش، دو بالی است که هر فردی میتواند با آن به سوی حقیقت پرواز کند و مادام که هر کدام از اینها نباشد، فرد در معرض آسیبپذیری قرار میگیرد. هرچند در پارهای موارد هم ممکن است فردی به این دو بال مجهز باشد، اما به دلیل اینکه تلقینپذیر شده یعنی نتیجه انجام خرافهای را دیده (ولو به صورت اتفاقی)، دچار القائاتی شده و به برخی خرافات باورمند شود.
از سوی دیگر در بحث ریشهیابی میتوان گفت خرافه به نوعی از محصولات فرعی و تحریف شده آیینها و مذاهب است. به این ترتیب که وقتی حقایق امر دین یا آیینی برای افراد مشخص نشود، مردم به سوی تخیلات و وهم روی میآورند که تخیلات هم زائدهها و تولیدات بیشماری دارد. مثلا کافی است شما در تاریکی فکر کنید، هیولایی به چه بزرگی در برابرتان متولد میشود، در حالی که این هیولا در عالم واقع وجود ندارد.
● خرافه در دنیا
باور به خرافات بویژه در بحث ازدواج در تمام کشورها حتی کشورهای پیشرفته هم وجود دارد، به طوری که یک سیاستمدار باسواد و یک فوتبالیست در قلب اروپا هم ممکن است سراغ کمک گرفتن از دعا و جادو یا پیشبینی نتایج بازیاش برود، اما شما هیچگاه نخواهید دید که یک دانشمند سراغ یک فالگیر برود.
این خود نشان میدهد که در کشورهای توسعهیافته هم آدمهای توسعه نیافتهای وجود دارند که اهل خرافهاند، ریشه خرافه و جهل است. این جهل لزوما نبود علم نیست، بلکه نوعی بینش است در مقابل دانش.
شما همین حالا و در عصر علم و تکنولوژی هم انواع و اقسام خرافهها را در کشورهای غربی مشاهده میکنید چه در زمینه ازدواج و چه در سایر موارد که افراد باورمند زیادی به اینها معتقدند و گرنه کسی که شک داشته باشد، سراغ فرد آگاه و عالمی رفته و شک خود را برطرف میکند. پس در همان کشورهای توسعهیافته هم افراد باسوادی هستند که به دلیل نوع بینش و باور خود که ریشه در خانواده، جامعه و فرهنگ دارد به این خرافات باور دارند.
دکتر حسین باهر
جامعهشناس
نمایندگی زیمنس ایران فروش PLC S71200/300/400/1500 | درایو …
دریافت خدمات پرستاری در منزل
پیچ و مهره پارس سهند
تعمیر جک پارکینگ
خرید بلیط هواپیما
سید ابراهیم رئیسی رئیس جمهور سقوط بالگرد رئیسی سیدابراهیم رئیسی شهادت ایران سقوط بالگرد بالگرد حسین امیرعبداللهیان دولت سیزدهم شهادت رئیسی شهادت سید ابراهیم رئیسی
تهران هواشناسی تعطیلی مدارس هلال احمر پلیس سردار رادان سیل قوه قضاییه آموزش و پرورش مشهد سیل مشهد بارش باران
پیام تسلیت یارانه یارانه نقدی بورس قیمت خودرو قیمت دلار خودرو دلار بازار خودرو قیمت طلا حقوق بازنشستگان ایران خودرو
شهید رئیسی لیلا حاتمی ابراهیم حاتمی کیا تلویزیون سینما هنرمندان سینمای ایران شعر وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی زری خوشکام نمایشگاه کتاب رسانه ملی
قرآن تجهیزات پزشکی
رژیم صهیونیستی ترکیه اسرائیل روسیه چین آمریکا غزه فلسطین جنگ غزه حماس اوکراین ولادیمیر پوتین
فوتبال پرسپولیس استقلال لیگ برتر ایران لیگ برتر باشگاه پرسپولیس لیگ برتر انگلیس فدراسیون فوتبال منچسترسیتی تراکتور بازی باشگاه استقلال
سامسونگ هوش مصنوعی تبلیغات اپل موبایل اینترنت نمایشگاه ایران هلث هواپیما
رژیم غذایی خواب آلزایمر زیبایی استرس کاهش وزن طبیعت